Willa dla sztuki nieprofesjonalnej

Willa Ignacego Zabiełły przy ul. Okulickiego 9, decyzją zarządu województwa mazowieckiego, została przekazana muzeum, przypomnijmy, wiosną 2021 roku. Muzeum od początku widziało w nowym nabytku przestrzeń do organizowania warsztatów i wystaw, ale przeszkodę w realizacji pomysłu stanowiły pieniądze. Ostatecznie placówka postanowiła aplikować o fundusze unijne. Akurat Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłaszało drugi nabór w programie FEnIKS – Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Projekt „Rozwój działalności Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu poprzez stworzenie dodatkowej przestrzeni kulturalnej wraz z wprowadzeniem nowej oferty kulturalno-edukacyjnej” został przez resort oceniony bardzo wysoko i znalazł się wśród 31 z całej Polski, które otrzymały dofinansowanie. To 10 mln 915 tys. 416 zł.

- Cieszę się niesamowicie, że pieniądze europejskie trafiają właśnie do Radomia – nie ukrywała Marta Cienkowska, podsekretarz stanu w MKiDN, która w ubiegłym tygodniu przyjechała do Radomia, by z kierownictwem muzeum podpisać umowę na dofinansowanie. - Cieszy mnie też to, co po realizacji projektu otrzymają mieszkańcy. Dlatego, że jednym z warunków programu FeNIKS jest to, żeby w miejscu, które będzie rewitalizowane powstało tzw. centrum aktywności społeczno-kulturalnej. To znaczy, że miejsce, w które inwestujemy, musi otworzyć się na mieszkańców. Musi mieć ofertę specjalnie przygotowaną pod tę inwestycję, pod ten budynek, pod ten projekt, ale musi to być także oferta specjalnie sprofilowana do mieszkańców Radomia.

W willi rodziny Zabiełłów należne sobie miejsce znajdzie wreszcie sztuka nieprofesjonalna i kultura ludowa. - Mamy jedną z najlepszych i najważniejszych kolekcji sztuki nieprofesjonalnej. To najważniejsze w tym nurcie w Polsce nazwiska: Teofil Ociepka, Nikifor, Katarzyna Gawłowa, Edmund Monsiel. Oczywiście, nie zapominamy o naszym radomskim artyście, Jerzym Kutkowskim – przypominała Katarzyna Jendrzejczyk, kierowniczka Działu Sztuki Nieprofesjonalnej i Kultury Ludowej MJM. - Druga kolekcja, która będzie na pewno pokazywana w nowym budynku, to kolekcja sztuki ludowej. Jej początki sięgają zaledwie 2013 roku, czyli niedawnych czasów. Ten zbiór to przede wszystkim garncarstwo regionu radomskiego i rzeźba ludowa. I to są te najważniejsze elementy do stworzenia całej oferty kulturalnej dla mieszkańców Radomia i regionu radomskiego.

Przy ul. Okulickiego 9 muzeum zamierza organizować przynajmniej trzy wystawy sztuki nieprofesjonalnej i ludowej w ciągu roku. - Będą to ekspozycje poświęcone m.in. Jerzemu Kutkowskiemu, Edmundowi Monsielowi, Janowi Nowakowi czy Nikiforowi. Będziemy również pokazywać prace twórców z mniejszości narodowych i lokalnych środowisk artystycznych, tzw. artystów młodych pokolenia, poniżej 18. roku życia – tłumaczyła Katarzyna Jendrzejczyk.

Drugim ważnym elementem muzealnego projektu będą warsztaty. - Planujemy sporą ofertę warsztatowo-edukacyjną – zapewniała kierowniczka Działu Sztuki Nieprofesjonalnej i Kultury Ludowej MJM. - Nasze warsztaty będą skierowane do dzieci, młodzieży, seniorów, osób wykluczonych, a także osób, które są ograniczone czasowo, czyli pracują w godzinach porannych i nie mogą korzystać z obecnej naszej oferty kulturalno-edukacyjnej, warsztatowej. Ta część naszego muzeum będzie czynna w godzinach południowych. Chciałam zaznaczyć, że wszystkie warsztaty będą prowadzone przez wykwalifikowanych edukatorów artystycznych; będą również warsztaty prowadzone przez twórców ludowych, a także arteterapeutów.

Ważnym elementem projektu jest współpraca z partnerami. Muzeum już podpisało wstępną umowę z Liceum Sztuk Plastycznych im. Józefa Brandta; chce współpracować z kołami gospodyń wiejskich i Domem Kultury w Skaryszewie. - Nawiązaliśmy też współpracę z partnerem zagranicznym. To bardzo ważna galeria Art-Brut z Brna, z którą już na samym początku projektu zamierzamy zorganizować międzynarodową konferencję naukową sztuki nieprofesjonalnej, a także chcemy robić tutaj, w Radomiu triennale sztuki nieprofesjonalnej, na wzór Triennale Sztuki Nieprofesjonalnej INSITA - międzynarodowego przeglądu sztuki naiwnej, art brut i outsider art, którego pierwsza edycja miała miejsce w Bratysławie w 1966 roku – zdradziła Katarzyna Jendrzejczyk.

Koszt projektu „Rozwój działalności Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu poprzez stworzenie dodatkowej przestrzeni kulturalnej wraz z wprowadzeniem nowej oferty kulturalno-edukacyjnej” to 16 mln 905 tys. 618 zł. Kwotę 5 mln 990 tys. 202 zł, która jest wkładem własnym MJM wyłożył samorząd woj. mazowieckiego.

- Obecnie mamy już ogłoszone postępowanie na wybór wykonawcy robót budowlanych. Będziemy natomiast ogłaszać wybór nadzoru inwestorskiego i konserwatorskiego – stwierdziła Marzena Barwicka, główny specjalista ds. zamówień publicznych i inwestycji, koordynatorka projektu.

Na oferty firm zainteresowanych pracami budowlanymi muzeum czeka do 5 czerwca. Zwycięzca przetargu będzie musiał m.in. przebudować i wyremontować budynek dawnej przychodni, wymienić wszystkie instalacje, wybudować schody zewnętrzne, zamontować windę, odnowić elewacje i wyposażyć pomieszczenia do nowej funkcji. Do jego zadań należeć będzie także zagospodarowanie terenu wokół willi.
Muzeum chce, by remont dworku Zabiełłów rozpoczął się już w lipcu tego roku. Zakończenie prac planowane jest na koniec października 2027.