Przez długie lata Przysucha nie miała ani kościoła, ani kaplicy; należała do parafii Skrzyńsko i tam modlili się wierni. Kiedy na początku XVIII wieku osada stała się własnością Czermińskich herbu Wieniawa, nabożeństwa zaczęto odprawiać w dworskiej kaplicy.
Pierwotny kościół, fundacji Franciszka Dembińskiego, powstał w Przysusze ok. 1764 roku. Był z drewna modrzewiowego, kryty gontem, z dwiema wieżami pokrytymi blachą cynkową. Parafia, wydzielona ze skrzyńskiej, została erygowana 15 lat później. Obecny kościół pw. św. Jana Nepomucena i św. Ignacego Loyoli, z fundacji Urszuli z Morsztynów Dembińskiej - starościny wolbromskiej, został wybudowany w latach 1780-1786. Świątynia jest klasycystyczna z elementami baroku, wzniesiona z kamienia ciosowego i cegły na zaprawie wapiennej. Po pożarze jednej z wież odrestaurowana została w 1833 roku.
Do kościoła wchodzi się po jedenastu stopniach. U szczytu wyrastają okrągłe kolumny jońskie z kamienia ciosowego, podtrzymujące attykę, na której znajduje się trójkąt wyobrażający Opatrzność Bożą. Pod attyką, na czymś w rodzaju potrójnego wzniesienia, umieszczono glob ziemski przepasany wężem, a na globie – kielich z pateną, symbol powszechności Kościoła i walki z grzechem. Po obu stronach globu wznoszą się dwie strzeliste wieże zakończone krzyżami, na dachu kościoła zaś znajduje się wieżyczka. Nad wejściem widzimy tablicę fundacyjną z napisem: „Bogu Wszechmogącemu / Dla uczczenia od wiernego ludu / Urszula z Morstinów Dembińska / Starościna Wolbromska / Przybytek ten wystawiła / Roku Pańskiego MDCCLXXXVI”.
Świątynia ma 21,9 metra długości, 9,1 metra szerokości i 26,2 metra wysokości. Wnętrze, o sklepieniu beczkowym, składa się z chóru, dwuprzęsłowej nawy, prezbiterium, dwóch bocznych przedsionków i zakrystii.
Bardzo oryginalny i okazały jest wielki ołtarz. Na ośmiu kolumnach pod kopułą wspiera się rotunda z piękną attyką, na szczycie której widzimy krzyż. Wewnątrz stoi posąg św. Jana Nepomucena. Dwa ołtarze boczne mają formę portyków. Po prawej stronie ołtarza głównego umiejscowiono ołtarz boczny z obrazem św. Barbary z połowy XIX wieku, a po lewej - ołtarz z obrazem Matki Boskiej trzymającej Dzieciątko, pochodzący z połowy XVIII stulecia.
W 1956 roku kościół św. Jana Nepomucena został wpisany do rejestru zabytków. W latach 1985-1989 odrestaurowano jego wnętrze, a od 1993 roku budowla była odnawiana z zewnątrz. W pracach restauratorskich i konserwatorskich pomocą dla parafii jest program „Mazowsze dla zabytków”. W 2021 Samorząd Województwa Mazowieckiego wsparł roboty konserwatorskie elewacji wschodniej i zachodniej świątyni kwotą 50 tys. zł. Dwa lata później natomiast na remont kościoła parafia otrzymała 788 tys. 900 zł z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.
Napisz komentarz
Komentarze