Piotr Stańczak
- Odra to wciąż groźna i ciężka choroba, sprawdź jakie są jej objawy.
- - Powikłania mogą być dramatyczne - mówi doktor Stanisława Szcześniak-Mazur z Radomskiego Szpitala Specjalistycznego.
- Jedyną metodą walki z odrą są szczepienia. Dlaczego jednak coraz mniej osób z nich korzysta?
- Sprawdziliśmy, kiedy odnotowano ostatnie zachorowania na odrę w Radomiu i powiecie radomskim.
Na odrę nie ma lekarstwa...
Doktor Stanisława Szcześniak-Mazur z Radomskiego Szpitala Specjalistycznego imienia Tytusa Chałubińskiego wspomina, że w latach siedemdziesiątych minionego stulecia, kiedy zaczynała pracę w tej placówce, często rozpoznawała odrę u dzieci.
- Jest ciężką chorobą wywołaną przez wirusy. Mimo postępu medycyny do tej pory nie ma na nią lekarstwa. Jeden pacjent potrafi zarazić około 20 osób - mówi lekarka.
Objawy odry:
- bardzo wysoka gorączka,
- wysypka na całym ciele,
- światłowstręt,
- kaszel,
- wymioty.
- Objawy są ciężkie, długotrwałe a powikłaniem odry jest często zapalenie płuc. Zdarzają się także zapalenia opon mózgowych, ale najgroźniejszym powikłaniem jest takie ostre zapalenie układu nerwowego, które ujawnia się dwa, trzy lata po przechorowaniu Odry i prowadzi do postępującego kalectwa. Pacjenci, głównie dzieci, "uwsteczniają się" w rozwoju, po prostu stają się roślinami, przestają chodzić, mówić. Mają zaburzenia połykania, stają się pacjentami leżącymi, w końcu następuje zgon... Tego obawiamy się najbardziej - informuje doktor Stanisław Szcześniak-Mazur w rozmowie z Radiem Rekord i portalem cozadzien.pl.
Mity antyszczepionkowców
W 1975 roku w Polsce wprowadzono szczepienia przeciw Odrze. Ta choroba zaczęła sukcesywnie wygasać w latach 90. Na początku XXI wieku specjaliści zastanawiali się nawet nad rezygnacją ze szczepień.
- Niestety, na całym świecie pojawiły się gremia antyszczepionkowe, głównie w Wielkiej Brytanii, w Stanach Zjednoczonych, które przypisywały szczepionce przeciw wodorowej, że dzieci cofają się w rozwoju, że mają autyzm. On rzeczywiście jest dość często rozpoznawany, ale dzięki postępowi medycyny. Udowodniono jednak, że szczepionki nie mają z tym nic wspólnego, bo taki sam odsetek zarówno dzieci szczepionych jak i nieszczepionych może zachorować na odrę - mówi lekarka z Radomskiego Szpitala Specjalistycznego, przyznając, że sama również zmagała się z odrą, w związku z czym w jej organizmie są już przeciwciała.
Odra w Polsce i na świecie
Szcześniak-Mazur udostępnia nam statystyki zachorowalności na odrę. Od 2021 roku na całym świecie odnotowano około 400 przypadków, z tego 30 było śmiertelnych. W Polsce w ubiegłym (2024) roku odnotowano około 300 zachorowań, żadnego nie było w Radomiu. Jak udało nam się ustalić, zarówno szpital przy ulicy Tochtermana jak i Mazowiecki Szpital Specjalistyczny na radomskim Józefowie, w ostatnim roku nie miały u siebie pacjentów ze zdiagnozowaną odrą. Nie znaczy to jednak, że jesteśmy całkowicie bezpieczną enklawą i nie powinniśmy się niczego obawiać.
- Tylko w pierwszym kwartale 2025 roku w Polsce odnotowano 39 zachorowań. W takim samym okresie 2024 było ich 40. Jest spadek, ale niewielki, ilość wykrytych przypadków nadal niepokoi - mówi Stanisława Szcześniak-Mazur.
- Jedyna metoda zapobiegania odrze to szczepienia. W przypadku dzieci od 13 do 16 roku życia są obowiązkowe - informuje lekarka.
Po ukończeniu pierwszego roku życia dziecko dostaje jedną dawkę szczepienia, drugą - tak zwaną przypominającą - w szóstym roku życia.
Niepokój i fake newsy
Na pytanie dlaczego w ostatnich latach wzrosła ilość zachorowań na odrę, nasza rozmówczyni odpowiada w ten sposób: - Powód jest taki, że mamy obniżony poziom wyszczepialności. Po prostu jest sporo osób negatywnie nastawionych do szczepień, boją się niepożądanych skutków. Działają także gremia antyszczepionkowców, udzielają się na forach internetowych, rozsiewają dezinformację, niepokój i fake newsy. Na pewno nie możemy ich tego uznać za prawdziwe argumenty - tłumaczy Szcześniak-Mazur.
Kto i gdzie może zaszczepić się przeciwko odrze? Nie ma ograniczeń wiekowych, z tym, że dzieci do 18 roku życia mogą zaszczepić się za darmo. W przypadku dorosłych taka szczepionka jest płatna, koszt wynosi około 200 złotych.
Punkt szczepień dla dzieci znajduje się w budynku poradni Radomskiego Szpitala Specjalistycznego przy ulicy Lekarskiej 4. Foto Piotr Stańczak.
Na co i gdzie się zaszczepić?
- Jeżeli już jesteśmy przy dorosłych, chciałam przypomnieć, że obecnie dzieci do 18 roku życia i seniorzy powyżej 65 lat mają bezpłatne szczepionki przeciw grypie. Co drudzy mogą też za darmo zaszczepić się przeciw pneumokokom, które są najczęstszą przyczyną zapalenia płuc. W tym roku dostępna jest też nowa szczepionka przeciw wirusowi RSV, który w zeszłym roku wywołał bardzo dużo ciężkich zachorowań.
Ze szczepień w poradni Radomskiego Szpitala Specjalistycznego obecnie korzystają tylko dzieci. Dorośli mogą zaszczepić się w przychodniach. Nasza rozmówczyni widzi duża rolę placówek POZ (Podstawowej Opieki Zdrowotnej) w zachęcaniu do szczepień, tak przeciwko odrze jak też innym chorobom. Co możemy zrobić sami, aby uodpornić się możliwie jak najbardziej? Zasady są następujące:
- zdrowy tryb życia,
- dużo witamin, mało alkoholu,
- odpowiednia dieta,
- spacery i ruch na świeżym powietrzu (jeżeli nie prowadzimy dużej aktywności i nie uprawiamy żadnych sportów, to przynajmniej wykonujmy od 6 do 10 tysięcy kroków dziennie).
Zachorowania w Radomiu i powiecie
Do szczepień przeciwko odrze zachęca również Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Radomiu. Ostatnie przypadki tej choroby odnotowała sześć lat temu.
- W 2019 roku mieliśmy 23 potwierdzone zachorowania na odrę: 17 w Radomiu i sześć w powiecie radomskim. W takich sytuacjach, w ramach nadzoru epidemiologicznego Inspekcja Sanitarna prowadzi dochodzenie epidemiologiczne każdego przypadku zachorowania na odrę. Ustalamy osoby z kontaktu z chorym. Określamy status uodpornienia tych osób. Nieuodpornione z bliskiego otoczenia chorego kierujemy do szczepienia przeciw odrze. Osoby wyznaczone przez PPIS mają wykonywane szczepienia bezpłatnie - informuje Małgorzata Gregorczyk z radomskiego sanepidu.
Jak przekazuje inspekcja sanitarna, skuteczność szczepienia po podaniu dwóch dawek szczepionki wynosi 98-99%. Szczepionka przeciw odrze występuje w postaci skojarzonej jako szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (tzw. MMR). W jej skład wchodzą żywe, osłabione wirusy. Szczepionka typu MMR jest szczepionką bezpieczną. Aby można było uchronić wszystkie osoby, w tym dzieci przed tą ciężką chorobą, również te które są chore i mają przeciwwskazania do szczepień, 95 procent osób w populacji musi być odpornych na tę chorobę, czyli zaszczepionych dwiema dawkami szczepionki przeciw odrze.
Według danych epidemiologicznych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny. W Polsce, w ostatnich latach obserwuje się zmniejszanie się odsetka dzieci szczepionych przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR). W bieżącym roku (do 30 listopada) w Polsce odnotowano 101 zachorowań na odrę.
Napisz komentarz
Komentarze