Aleja prof. Leszka Kołakowskiego, osiedle XV-lecia, Śródmieście. Aleja biegnie wzdłuż Potoku Północnego od ul. Warszawskiej do 25 Czerwca; od ul. Warszawskiej do Struga przez osiedle XV-lecia, od Struga do 25 Czerwca przez Śródmieście
– To miasto, jak każde miasto czy wieś, w której się rodzimy, to środek świata. Ta przestrzeń niewielka, w której się obracamy, nasze domy, ulice, cmentarze, kościoły, ta przestrzeń wiekami wysiłkiem ludzkim zabudowywana, jest centrum świata, do którego wszystkie inne kawałki uniwersum są odniesione, zrelatywizowane. Każdy z nas tak czuje – mówił 7 marca 1994 roku prof. Leszek Kołakowski, odbierając tytuł honorowego obywatela Radomia. Tutaj się urodził – 23 października 1927. Był synem Jerzego Juliana Kołakowskiego, działacza społecznego i oświatowego, publikującego pod pseudonimem Jerzy Karon. Matka zmarła, kiedy Leszek miał trzy lata. W Radomiu spędził lata dzieciństwa, tu chodził do szkoły podstawowej. Od wybuchu II wojny światowej do 1942 roku mieszkał we wsi Skórnice, później w Garbatce, okresowo, w tym cały 1943 rok, również w Warszawie. Po śmierci ojca w 1943 roku pozostawał pod opieką ciotki na Żoliborzu, potem mieszkał na Saskiej Kępie. Pod koniec okupacji zdał małą maturę, częściowo w Warszawie, a częściowo w Radomiu. Pod koniec 1945 przeniósł się do Łodzi, gdzie rozpoczął studia na Uniwersytecie Łódzkim. Wtedy też wstąpił do komunistycznego Akademickiego Związku Walki Młodych „Życie” i do PPR. W 1949 wraz z żoną Tamarą z domu Dynenson, z wykształcenia psychiatrą, przeniósł się do Warszawy.
Jeden z najwybitniejszych współczesnych filozofów, zajmujący się głównie historią filozofii, historią idei oraz filozofią religii. Eseista, publicysta i prozaik. W latach 1964-68 był Leszek Kołakowski profesorem na Uniwersytecie Warszawskim i w Polskiej Akademii Nauk. Symboliczną datą w życiu filozofa był 21 października 1966. W tym dniu wygłosił na Wydziale Historycznym UW wykład „Rozwój kultury polskiej w ostatnim 10-leciu”, upamiętniający przełom październikowy, a dotyczący sytuacji panującej w polskiej kulturze. Nie jest to jednoznaczny początek nowej drogi Kołakowskiego, ale raczej kulminacyjny punkt przemyśleń dotyczących zależności między marksizmem a religią.
Za zbyt radykalną krytykę władz i odchodzenie w nauczaniu studentów od oficjalnego kanonu marksizmu już 27 października wydalono go z partii. Kiedy po wydarzeniach marcowych 1968 władze odebrały prof. Kołakowskiemu prawo wykładania i publikowania, wyemigrował. Po krótkim pobyciew Paryżu wyjechał do Montrealu, gdzie na przełomie 1968 i 1969 wykładał na McGill University, a potem do Kalifornii. Po roku wykładów w Berkeley przeniósł się ostatecznie do Anglii. Tu związał się z Uniwersytetem Oksfordzkim, gdzie w latach 1972–1991 był wykładowcą(Senior Research Fellow) w All Souls College. Po przejściu na emeryturę przyznanomu tytuł Honorary Member of Staff. Oprócz tego wykładał m.in. w Yale University, University of New Haven, Berkeley University oraz University of Chicago, gdzie pracował jako „visiting professor”. Słynny esej prof. Kołakowskiego „Tezy o nadziei i beznadziejności”, opublikowany w paryskiej „Kulturze” w 1971, stworzył intelektualny fundament dla strategii opozycji antykomunistycznej, inspirując powstanie Komitetu Obrony Robotników i Uniwersytetu Latającego. Przypisuje mu się m.in. pomysł stworzenia w PRLwolnych związków zawodowych. Współpracował z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym w kraju. W latach1977–1980 był oficjalnym przedstawicielem KOR-u za granicą i odpowiadał za kontakty między środowiskiem KORa emigracją. W 1991 został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk oraz członkiem Fundacji im. Stefana Batorego i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Kawaler Orderu Orła Białego. Od 2006 był honorowym członkiem Rady Fundacji Centrum Twórczości Narodowej.
Zmarł 17 lipca 2009 roku w szpitalu w Oksfordzie. 29 lipca prof. Leszek Kołakowski został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Jeden z najwybitniejszych filozofów obchodził w Radomiu swoje 80. urodziny. Na ścianie kamienicy Niedziałkowskiego 26 znajduje się poświęcona mu tablica. Napisano na niej m.in. „Uczył, jak przyzwoicie żyć, jak znosić cierpienie, jak przeciwstawiać się złu”.
Napisz komentarz
Komentarze