Radomskie dzielnice - Zamłynie

PLANTY pokazywaliśmy TUTAJ, GLINICE - TUTAJ, USTRONIE - TUTAJ, XV-lecie - TUTAJ, OBOZISKO – TUTAJ

Wieś Zamłynie stała się częścią miasta w 1916 roku. Jej nazwa najprawdopodobniej pochodzi od młyna, funkcjonującego kiedyś na tym terenie. Jednak Zamłynie kojarzy się przede wszystkim z przemysłem garbarskim. W 1910 roku na tym terenie funkcjonowało 9 garbarń, w tym największe Władysława Frohlicha i Jana Borkowskiego. Powód był prosty – garbarnie potrzebowały wody do produkcji i możliwości utylizacji ścieków, stąd lokalizowano je w pobliżu rzeki Mlecznej. W okresie międzywojennym i zaraz po wojnie na terenie Zamłynia osiedlało się wielu robotników garbarstwa czy budownictwa, często pochodzących ze wsi. Przynosili oni ze sobą przyzwyczajenie do mieszkania we własnym domku. I wiele takich, w spontanicznej, często chaotycznej zabudowie powstało. Domy nie miały kanalizacji i wodociągów.

Na początku lat 70. XX wieku rozpoczęto prace nad planem zagospodarowania przestrzennego Zamłynia – miało się ono stać dzielnicą nowoczesną, co wiązało się z wyburzaniem części starej zabudowy. W 1973 r. architekt Zdzisław Maj stworzył projekt osiedla „Zamłynie I” – zakładał on budowę 9 pięciokondygnacyjnych i 2 jedenastokondygnacyjnych bloków, pawilonu handlowego i szkoły. Z tego udało się zbudować szkołę, pawilon i kilka pięciokondygnacyjnych budynków. W latach 80. wg projektu „Zamłynie II” Bogusława Bluma powstały bloki różnej wysokości (od 2 do 11 kondygnacji), stwarzające wrażenie „rosnących”, czy jak kto woli - schodków. A wiązało się to z faktem funkcjonowania radiostacji przy ul. Przytyckiej. Bloki na Zamłyniu położone najbliżej radiostacji, nie mogły przekraczać określonej wysokości.

Co dziś warto zobaczyć jeszcze na osiedlu Zamłynie? Zabytkową rogatkę przy ul. Okulickiego – kiedyś przy trakcie do Kielc, wybudowanym w 1827 roku. Ciekawa jest też ginąca architektura – np. drewniane domy jednorodzinne przy ul. Skórzanej, budynki garbarni albo większe domy z przełomu XIX i XX wieku przy ul. Okulickiego. Przy ul. Okulickiego stoi też dawna remiza strażacka. Emerytowani strażacy ze stowarzyszenia Ochotniczej Straży Pożarnej Miasta Radomia chcieliby tu stworzyć izbę pamięci. Obecnie budynek, pochodzący z 1909 roku, podlega pod Miejski Zarząd Lokalami. Znajdują się tu mieszkania socjalne.

Korzystaliśmy przede wszystkim z książki „Radom w półwieczu 1960 – 201. rozwój przestrzenny” Elżbiety Maj.