Słowa, które niosą śmierć

„Jestem zerem” - to ostanie słowa Dominika przed samobójstwem. Zazwyczaj zaczyna się niewinnie, niby w żartach, a potem często jest już za późno...

„Pedale”, „cwelu”, „cioto”... - przykłady można mnożyć. Hejt stał się powszechny i zalewa nas ze wszystkich stron. Dociera do nas z radioodbiorników, telewizora, Internetu, a także w realu. Często nie zdajemy sobie sprawy jak słowo, często nieprzemyślane, wypowiedziane ad hoc może zranić, a nawet przynieść śmierć. Tak jak było w przypadku Dominika Szymańskiego z Bieżunia. W 2015 roku 14- latek odebrał sobie życie, ponieważ nie umiał poradzić sobie z szyderstwem, poniżaniem i gnębieniem ze strony kolegów. To tylko jeden z wielu głośnych przypadków przemocy słownej, który skończył się tragicznie. A ile jest takich, o których się nie mówi?

O jedno słowo za dużo

Zazwyczaj zaczyna się niewinnie. Pół żartem, pół serio ktoś krzyknie: „Ty pedale”. Ktoś inny podchwyci i tak inicjuje się niekończąca spirala hejtu. Ludzie coraz bardziej się wkręcają, wymyślając coraz to nowe obelżywe słowa, nie zdając sobie sprawy z konsekwencji. Aż w końcu czara goryczy zostanie przelana.

W Radomiu, grupa młodych ludzi rozpoczęła kampanię społeczną „Ctrl Hejt Delete” dotyczącą przemocy słownej m.in. wynikającej z rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu, seksizmu czy homofobii. - Naszą szczególną cechą jest to, iż nie chcemy promować światopoglądów, a chcemy przypominać, że nikt nie ma prawa nikogo dręczyć – wyjaśnia Kamil Adamczyk, maturzysta ze „Staszica” i lider zespołu projektowego Ctrl Hejt Delete. - Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy jakie skutki może nieść za sobą przemoc psychiczna, która jest najczęściej ignorowana przez nauczycieli czy funkcjonariuszy publicznych. Niestety bywa i tak, że przemoc psychiczna ma przykre końce jak w Bieżuniu w 2015 roku.

„Olej to”

Jak zaznacza Kamil Adamczyk, celem kampanii jest nie tylko rozpowszechnienie informacji na temat hejtu, ale także nauczenie społeczeństwa odpowiednich reakcji na to zjawisko. Kampania skierowana jest zarówno do ofiar hejtu, nauczycieli, pedagogów, jak również hejterów. W ramach kampanii, organizatorzy prowadzą fanpage „Ctrl Hejt Delete”, tworzą infografiki, a w planach mają wysyłanie broszur informacyjnych do radomskich szkół. - Podczas pobytu w ośrodku socjopsychiatrycznym w Otwocku zetknąłem się z osobami, które spotkały się z brakiem akceptacji ze względu na swoją chorobę. Społeczeństwo nie umiało zaakceptować tego, że są chorzy. Łatwiejszym wyjściem było zaatakować czy wyśmiać, aby sobie ulżyć – opowiada Kamil, który problem prześladowania zna z autopsji. Z agresją zetknął się w szkole, bo jest osobą z zespołem Aspergera. Dużym ciosem dla Kamila było także samobójstwo kolegi, który był ofiarą hejtu. Dlatego wraz z kolegami postanowili ruszyć z kampanią.

- Osoby, które w jakiś sposób wyłamują się z głównego nurtu, przez nietypowy ubiór czy niecodzienne zainteresowanie są często gnębieni. A przecież tak nie powinno być – przyznaje.


Osoba dręczona często z problemem zostaje sama. Zdarza się nawet tak, że słyszy, iż problem tkwi w niej samej. - Spotkałem się z takimi sytuacjami, że nauczyciele często radzą, aby osoba hejtowana zignorowała zaczepki słowne. Mówią, żeby „olać sprawę”, „nie przesadzać” albo – co gorsza – zmienić swoje postępowanie, bo w tym tkwi źródło agresji. I to jest problem – mówi. - W związku z tym przygotowujemy broszury do szkoły, żeby uczniowie wiedzieli, czego mogą oczekiwać od szkół i gdzie szukać pomocy.


Odpowiedzialność za słowa




Dużo młodych osób nie zdaje sobie sprawy, że agresja słowna czy pobudzanie do nienawiści to czyn karalny. - Nauczyciele zwykle nie reagują na takie sytuacje i osoby, które znęcają się zwykle nie ponoszą żadnych konsekwencji. Rozwiązaniem takiej sytuacji mogą być spotkania z funkcjonariuszami, którzy mogliby uświadamiać młodych ludzi z jakimi konsekwencjami karnymi mogą wiązać się agresywne zachowania słowne – dodaje Kamil Adamczyk.