Inicjatywy mające na celu rozwój infrastruktury drogowej często wymagają pozyskiwania nowych terenów, co prowadzi do konieczności przymusowego przejmowania nieruchomości na terenach przyszłych tras. Wywłaszczenie pod drogę ma miejsce po wydaniu decyzji administracyjnej. Strony powinny wiedzieć, że zawsze powinno być za nie przyznane słuszne odszkodowanie.
Co to jest ZRID?
Zezwolenie na realizację inwestycji drogowej, znane jako ZRID, to kluczowy dokument w procesie wywłaszczenia. Zezwolenie jest wydawane zgodnie z tzw. specustawą drogową przez odpowiednie organy: starostów lub prezydentów miast (drogi lokalne – gminne lub powiatowe) oraz wojewodów (drogi wojewódzkie lub krajowe). Decyzje o wywłaszczeniu posiadają zazwyczaj nadany rygor natychmiastowej wykonalności, umożliwiając inwestorom szybkie rozpoczęcie prac, nawet jeśli decyzja nie jest jeszcze ostateczna.
Procedura wyceny nieruchomości pod drogę
Zadaniem rzeczoznawców majątkowych jest wycena wartości wywłaszczonych nieruchomości. Ich operaty szacunkowe stanowią podstawę do ustalenia odszkodowania. Proces ten może być złożony i budzić kontrowersje, szczególnie ze względu na stosowaną obecnie metodologię wyceny.
W kontekście wyceny działek drogowych, stosuje się tzw. „małą zasadę korzyści”. W skrócie: w przypadku wzrostu wartości gruntów, wycena odbywa się albo w oparciu o wartość działek, z których wydzielono drogę, albo – jeśli nie ma informacji o cenach transakcyjnych, a grunty w planie miejscowym miały przeznaczenie drogowe – na podstawie głównego przeznaczenia gruntów przyległych. Rzeczoznawca może podnieść określoną wartość o maksymalnie 50% w oparciu o analizę rynkową.
Wypłata odszkodowania za wywłaszczenie
Kwota odszkodowania jest ustalana przez organ wydający ZRID i wypłacana do 14 dni od momentu, gdy decyzja ustalająca jej wysokość stanie się ostateczna. Zgodnie z prawem, decyzja ustalająca wysokość odszkodowania powinna zostać wydana w ciągu 60 dni od wydania decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności lub w ciągu 30 dni od momentu, gdy decyzja bez tego rygoru stanie się ostateczna. W praktyce te terminy często są przekraczane, co może wydłużać cały proces.
W przypadku odwołania od decyzji (postępowania są długotrwałe, a pieniądze z odszkodowania pozostają wówczas „w zamrożeniu”), strona może wnioskować o zaliczkę na poczet odszkodowania w wysokości 70% ustalonej kwoty. Odwołanie od decyzji o odszkodowaniu ma szanse powodzenia jedynie wówczas, gdy została ona wydana niezgodnie z prawem. Zaleca się wtedy konsultację z prawnikiem, który oceni szanse na powodzenie, a w uzasadnionych przypadkach pomoże wywalczyć jak największe – słuszne – odszkodowanie.
Napisz komentarz
Komentarze