- „Splot tragicznych wydarzeń dziejowych spowodował, że los nie obszedł się z nimi łaskawie – zostały rozgrabione i rozproszone. Dwa fakty są jednak niezaprzeczalne – zgodnie z wolą króla jego kolekcja miała być, przechodząc na własność Państwa Polskiego, oddana „ku pospolitej potrzebie", zaś kozienicka instytucja muzealna przez wszystkie okresy swego istnienia pozostaje związana wciąż z tym samym miejscem”.
Współcześnie do utworzenia muzeum w Kozienicach przymierzono się w latach 30. XX wieku. Wtedy to w dawnym pałacu Stanisława Augusta Poniatowskiego na artefakty, głównie z zakresu zdobnictwa i sztuki ludowej obszaru Puszczy Kozienickiej, przeznaczono dwie izby. Niestety, pałac wraz z kolekcją został spalony w czasie II wojny światowej. Ponownie próbę zorganizowania muzeum, trym razem udaną, podjęto w 1970 roku - Towarzystwo Miłośników Ziemi Kozienickiej utworzyło placówkę społeczną. Obecnie Muzeum Regionalne prowadzi samorząd, a mieści się ono w pałacowej oficynie - ocalałym fragmencie zespołu zbudowanego w latach 1775-1781, a przebudowanego w latach 1896-1900.
Placówka ma pięć działów. W Dziale Historii zgromadzono głównie dokumenty archiwalne, fotografie, widokówki, druki ulotne dotyczące Kozienic i najbliższej okolicy. Bardzo interesujący jest, liczący ponad 600 obiektów, skarb monet. Można też zobaczyć m.in. oryginalny, uroczysty uniform noszony przez Józefa Zmitrowicza, posła na Sejm Ustawodawczy II RP 1919-1922, druki z czasów Sejmu Czteroletniego czy rewolwer Lefaucheux, wz. 1853 (identyczny miał m.in. gen.Marian Langiewicz, dyktator powstania styczniowego). W Dziale Sztuki na szczególną uwagę zasługuje kolekcja dzieł powstałych w kręgu artystów Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Składają się nań grafiki (także teki grafik), przykłady ówczesnej typografii, obrazy i rysunki, m.in. Fałata i Sichulskiego. Ponadto muzeum ma w swoich zbiorach obrazy polskich malarzy tworzących w drugiej połowie XIX wieku i w wieku XX. To także prace pochodzących z Kozienic Stanisława Westwalewicza i Wacława Chodkowskiego. Kozienickie muzeum posiada także skromną kolekcję grafik (XVII-XX w.) i rzemiosła artystycznego.
„Najatrakcyjniejsze pod względem merytorycznym, co wynikało z charakteru regionu oraz względnej łatwości pozyskania, są zbiory etnograficzne zgromadzone w dwóch działach: kultury materialnej i sztuki ludowej” - czytamy o kolekcji Działu Etnografii. Pierwszy obejmuje przede wszystkim narzędzia pracy typowe dla dawnych wiejskich i małomiasteczkowych zawodów. Okazale prezentuje się również całościowe wyposażenie pozyskanych w komplecie warsztatów: powroźniczego i bednarskiego.
Dobra znajomość tajników obróbki drewna zaowocowała w XX wieku w regionie kozienickim samorodnymi talentami rzeźbiarskimi. Stad wywodzi się legenda polskich rzeźbiarzy ludowych - Leon Kudła oraz inni utytułowani twórcy: Stefan Ślażyński czy Stanisław Denkiewicz. M.in. ich prace złożyły się na bogatą kolekcję rzeźby ludowej.
W Dziale Archeologii z kolei zgromadzone są artefakty z różnych okresów dziejowych i kultur. Wiele z tych zabytków zasługuje na baczniejszą uwagę - to m.in. klosze i naczynia grobowe z kultury grobów kloszowych (Ryczywół) oraz znaleziska z okresu wczesnego średniowiecza (Sieciechów).
Liczące ponad 2 tys. druków zwartych i czasopism zbiory biblioteczne dotyczą historii i jej nauk pomocniczych, sztuki, kultury ludowej. Udostępniane są na miejscu, w czytelni.
Napisz komentarz
Komentarze