Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
sobota, 6 grudnia 2025 15:29
Reklama

Jest taka ulica: Juliana Aleksandrowicza

Kilkudziesięciu patronów radomskich ulic i placów to osoby wielce dla Radomia – jego historii, życia politycznego, gospodarki, kultury – zasłużone. W wielu przypadkach jest jednak tak, że dowiadujemy się, kim byli, w momencie nazwania ich imieniem ulicy, a potem o ich wyjątkowości zapominamy. Przypominamy postać Juliana Aleksandrowicza.

Między ul. Warszawską a ul. Mieszka I

Internista, hematolog, profesor nauk medycznych, filozof medycyny. W kampanii wrześniowej przydzielony do 72. pułku piechoty. W czasie wojny walczył w Okręgu Radomsko-Kieleckim Armii Krajowej „Jodła”.

Julian Aleksandrowicz urodził się 20 sierpnia 1908 roku w Krakowie. Był synem Józefa, kupca i Zofii. Po ukończeniu w 1926 VI Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dyplom uzyskał w 1933 roku, a rok później ukończył Studium Wychowania Fizycznego UJ. W 1934 Aleksandrowicz obronił pracę doktorską dotyczącą badań bioptycznych szpiku, które rozpoczął jeszcze jako student medycyny.

W latach 1933-1939 pracował jako asystent w szpitalu św. Łazarza w Krakowie. W tym czasie zajmował się m.in. właściwościami heparyny i możliwością przechowywania krwi (doprowadziło to do opracowania w 1937 r. przyrządu do pobierania i konserwowania krwi), co wraz z akcją informacyjną dotyczącą oznaczania grup krwi przyczyniło się do usprawnienia m.in. Wojskowej Służby Sanitarnej w obliczu nadchodzącej wojny i późniejszego organizowania stacji krwiodawstwa.

Julian Aleksandrowicz został zmobilizowany w sierpniu 1939 jako ppor. lekarz; przydzielono go do 72. pułku piechoty, z którym brał aktywny udział w kampanii wrześniowej. Trafił do niewoli, ale udało mu się uciec z obozu jenieckiego. Do Krakowa wrócił w styczniu 1940, ale już w 1941 znalazł się w krakowskim getcie, gdzie zorganizował jeden z trzech działających tam szpitali. W czasie likwidacji getta zdołał wraz z żoną i dzieckiem przedostać się kanałami na aryjską stronę

Wiosną 1944 roku Julian Aleksandrowicz został przeniesiony do oddziałów Armii Krajowej na teren kielecko-radomski. Tu, w słynnej „Jodle”, organizował służbę sanitarną. Ale też walczył z okupantem jako dowódca plutonu. Za wojenne zasługi został odznaczony krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżami Zasług z Mieczami i innymi medalami wojskowymi.

Po zakończeniu wojny podjął pracę jako asystent w krakowskiej Klinice Chorób Wewnętrznych. W 1947 roku habilitował się na Wydziale Lekarskim UJ na podstawie pracy napisanej w podziemiu „Schorzenia narządów krwiotwórczych w świetle badań bioptycznych”. Książka ta, wydrukowana w 1946, stała się pierwszym powojennym polskim podręcznikiem hematologii. W 1950 powierzono mu organizację III Kliniki Chorób Wewnętrznych, przekształconej później w Klinikę Hematologii. Kierował tymi jednostkami przez 28 lat. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1951 roku, a profesora zwyczajnego w 1956. W 1957 założył i przez kilka lat redagował jedyne wówczas w Polsce czasopismo hematologiczne „Hematologica Cracoviensis”, przemianowane następnie na „Hematologica Polonica”.

Prof. Aleksandrowicz skupił wokół siebie wielu wybitnych uczniów, stwarzając jeden z głównych ośrodków medycznych w kraju. Z jego szkoły wyszło kilka pokoleń specjalistów chorób wewnętrznych i hematologów, z których ponad 40 uzyskało tytuły naukowe doktora nauk medycznych, dziewięciu się habilitowało, a pięciu zostało profesorami. Był autorem, współautorem lub redaktorem naczelnym wielu podręczników lekarskich, rozdziałów w specjalistycznych monografiach i książek popularnonaukowych. Założyciel i wieloletni przewodniczący Komisji Ochrony Zdrowia Społecznego PAN i Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Higieny Psychicznej. Jeden ze współtwórców polskiej myśli ekologicznej i współzałożycielem Polskiego Klubu Ekologicznego, Towarzystwa Zdrowy Człowiek, Towarzystwa Magnezologicznego.

Był przyjacielem i lekarzem poetki Haliny Poświatowskiej. Pomógł jej w zorganizowaniu wyjazdu na operację serca do Ameryki. Sam chory na raka, wspierał Poświatowską w jej zmaganiach z chorobą.

Na kilka miesięcy przed śmiercią zo okazji odnowienia dyplomu doktorskiego wygłosił odczyt w auli UJ – swój testament naukowy.

Julian Aleksandrowicz zmarł 18 października 1988 roku zmarł w Krakowie, a liczne rzesze krakowian odprowadzające go na Cmentarz Rakowicki, przekazały - zgodnie z jego ostatnią wolą - zamiast kwiatów na grób, datki na Krakowski Oddział Towarzystwa Chorych na Stwardnienie Rozsiane.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

Komentarze

Reklama