Symbole, monety i banknoty korony duńskiej
Duńczycy nazywają swoją walutę krone (w liczbie mnogiej: kroner). Jedna krone dzieli się na sto øre. W międzynarodowym kodzie symbol tej waluty jest zapisywany jako skrót „DKK” lub „kr”.
Korona duńska występuje w banknotach o nominałach 50, 100, 200, 500 i 1000 koron i monetach 50 øre oraz 1, 2, 5, 10, 20 i 50 koron.
Kurs korony duńskiej (23.05.1029 - 0,57zł). Źródło: dobrykantor.pl
Duńskie monety są dosyć charakterystyczne. Znacząco różnią się od siebie wagą, rozmiarem i surowcem, z którego zostały wykonane. Monety o wartości 1, 2 i 5 DKK mają specyficzną dziurę w centralnym punkcie, co pozwala łatwo odróżnić je od innych osobom niewidomym. Są one również zdobione tradycyjnymi motywami skandynawskimi. Na pozostałych znajdziemy wizerunek korony Chrystiana V i obecnie panującej królowej Danii Małgorzaty II.
Na banknotach korony duńskiej nie znajdziemy postaci historycznych. Nowy wzór obowiązujący od 2009 roku przedstawia mosty i ważne zabytki archeologiczne z różnych epok historycznych łącznie z najważniejszym zabytkiem Danii, czyli Wózkiem z Trundholm, który pochodzi z piętnastego wieku przed naszą erą.
Kolejną ciekawostką są wspomniane wcześniej pieniądze używane na Wyspach Owczych, które tubylcy nazywają oyra. Te farerskie banknoty mogą być używane wyłącznie na terenie Wysp, ale ich wymiana na koronę duńską podczas wizyty na lądzie odbywa się bez żadnej prowizji i po kursie 1:1.
(Wyspy Owcze to terytorium zależne od Danii, jednak dumni wyspiarze emitują własną walutę, która ma kurs równy kursowi korony duńskiej)
Historia duńskiej waluty
Dzieje tej skandynawskiej waluty są bardzo burzliwe, podobnie jak samej Danii. Licząc od końca XVI wieku, w kraju obowiązywało co najmniej kilka różnych systemów monetarnych. Dopiero po zakończeniu I wojny światowej i rozpadzie Skandynawskiej Unii Monetarnej ostatecznie wykształciła się obowiązująca obecnie korona. Oto najważniejsze daty z historii duńskiej waluty:
- 1584 rok – do obiegu zostają wprowadzone złote monety: engelot, dukat, rosenbel, portgual i korona. To pierwsza wybita moneta o tej nazwie.
- 1618 rok – pierwsze próby oparcia duńskiego systemu monetarnego o złotą i srebrną koronę. Nie przetrwał on długo, no już po roku wprowadzono zmiany.
- 1625 rok – skomplikowany system dzielący korony na talary, szylingi, szóstaki i witeny został zastąpiony nieco prostszym, gdzie srebrna i złota korona dzieliły się na rigsdalery i marki.
- 1813 – po zakończeniu wojen napoleońskich dochodzi do bankructwa państwa duńskiego. Konieczne staje się wprowadzenie nowego pieniądza – jest to rigsbankdaler, który praktycznie wyparł koronę z Danii na kolejne 60 lat.
- 1873 – Dania i Szwecja tworzą wspólną Unię Monetarną (do której wkrótce dołącza Norwegia) i jako wspólną walutę ustalają właśnie koronę. Co ciekawe każde państwo biło jej własną wersję.
- 1914 – wybuch I wojny światowej powoduje praktyczny koniec Skandynawskiej Unii Monetarnej, jednak każde z byłych państw członkowskich decyduje się zostać przy nazwie korona, która obowiązuje aż do dziś.
(Most nad Wielkim Bełtem jest najdłuższą tego typu budowlą w Europie. Jego wizerunek zdobi banknot 1000 DKK)
Ciekawostki związane z koroną duńską
Jak w przypadku każdej waluty, tak i przy koronie duńskiej możemy się natknąć na kilka ciekawych i interesujących faktów:
- Wykres kursu DKK i EUR do złudzenia przypomina linię prostą. Jest to spowodowany tym, że wahania pomiędzy tymi kursami w praktyce nie przekraczają 0,50%.
- Kadencja prezesa narodowego banku Danii nie ma określonej długości. Szef instytucji emitującej duńską koronę jest nominowany przez panującego monarchę i piastuje swoje stanowisko, aż do ukończenia 70 roku życia, kiedy to musi ustąpić.
- Dania to jeden z nielicznych krajów Unii Europejskiej, który odrzucił przyjęcie wspólnej waluty Euro. Był to jeden z warunków, jaki zastrzegli sobie obywatele tego kraju, przystępując do Wspólnoty.
- Most Storebæltsbroen nad cieśniną Wielki Bełt, który zdobi banknot o nominale 1000 koron, ma 17 kilometrów długości i jest najdłuższym w Europie i trzecim na świecie mostem wiszącym. Jego budowa skróciła przeprawę przez tę cieśninę z 90 do 15 minut.
