Ks. Wiśniewski zastrzegł od razu, że darowiznę wycofa, jeśli PTK w ciągu roku takiej placówki nie otworzy. Niestety, wybuch I wojny światowej zniweczył plany otworzenia muzeum. Zbiory przekazano w depozyt osobom prywatnym. Część przechowywana była w domu Macieja Glogiera przy obecnej ul. Sienkiewicza 12, część trafiła do domu inż. Stanisława Magnusa, ówczesnego prezesa PTK przy obecnej ul. Curie-Skłodowskiej 6.
Dopiero w 1921 roku PTK wznowiło działalność i zaczęło rewindykować zbiory oddane na przechowanie. Dwa lata później, 18 marca 1923 w jednej z sal ówczesnego gmachu starostwa przy obecnej ul. Żeromskiego 53 otwarto pierwszą regionalną placówkę muzealną.
Nowa placówka działała pod tym adresem raptem dwa lata, po czym zbiory przeniesiono do pomieszczeń w kamienicy Stefana Hempla przy obecnej ul. Żeromskiego 46. Kolejna lokalizacja to ul. Poniatowskiego 6; w trzech pokojach będących własnością Fabryki Broni 30 marca 1930 roku otwarto uroczyście muzeum. Ponieważ placówka systematycznie powiększała swój stan posiadania, wkrótce siedziba stała się za ciasta. Władze miasta zdecydowały o przydzieleniu muzeum obszernego lokalu przy ul. Grodzkiej 8.
Po wybuchu II wojny światowej i wobec rozproszenia muzealnego personelu Zarząd Miejski postanowił opuszczone zbiory przenieść na piętro kamienicy Żeromskiego 9. W lipcu 1940 roku Niemcy rozwiązali PTK, a dwa lata później majątek towarzystwa, w tym muzeum, stał się własnością okupanta. Od tej chwili kolekcję, którą określono mianem muzeum osobliwości, mogła oglądać tylko ludność niemiecka. W styczniu 1945 roku nastąpiła rewindykacja zbiorów. Placówkę pozostawiono przy ul. Żeromskiego 9, by już w maju przenieść ją do dawnej willi Włodzimierza Kulczyckiego przy obecnej ul. Piłsudskiego 12. Działalność zainaugurowała 21 października 1945 wystawą malarstwa polskiego. Instytucja przyjęła nazwę „Muzeum Miejskie”, podlegała miastu, a kierował nią J. W. Paszkowski. Pracowało tu sześć osób zatrudnionych w działach: sztuki, archeologii i historii z biblioteką.
Na początku lat 50. Naczelna Dyrekcja Muzeów i Ochrony Zabytków postanowiła stworzyć w Radomiu tzw. muzeum podstawowe, mające obrazować materialistyczny pogląd na powstanie i rozwój życia na Ziemi. Wiązało się to z urządzeniem stałej ekspozycji i przeprowadzeniem kapitalnego remontu budynku, który trwał od 1953 do 1954 roku. Po jego zakończeniu radomianie mogli oglądać dwie stałe wystawy: „Rozwój świata” i „Historia Radomia”.
W 1958 roku instytucja ponownie przeszła pod zarząd miasta. Sześć lat później stała się Muzeum Regionalnym. W tym samym roku muzeum otrzymało budynek dawnego kościoła św. Wacława na pl. Stare Miasto, gdzie po remoncie przeniesiono część zbiorów archeologicznych. Świątynia była częścią muzeum do 1978.
Kiedy w 1975 roku powstało woj. radomskie, Muzeum Regionalne zostało przekształcone w Muzeum Okręgowe. Placówce, jako oddział, podlegało Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie, a od 1977 do 1989 - punkt wystawowy w Zwoleniu.
1 lipca 1976 roku, po sześcioletnich staraniach, muzeum otrzymało do swojej dyspozycji dawny zespół popijarski w rynku. W latach 80. rozpoczął się generalny remont zabytkowych budynków, który zakończył się w 1991. Natomiast jesienią 2008, po gruntownej restauracji XIX-wiecznego skrzydła południowego, nastąpiło uroczyste otwarcie działu przyrody.
Kiedy Radom przestał być stolicą województwa, Muzeum Okręgowe przeszło w zarząd samorządu woj. mazowieckiego. Ten zmienił nazwę placówki na „Muzeum im. Jacka Malczewskiego”.
Instytucja, która w przyszłym roku obchodzić będzie swoje stulecie, może się dzisiaj poszczycić jedną z najwybitniejszych kolekcji dzieł Jacka Malczewskiego, imponujący jest też zbiór sztuki nieprofesjonalnej. Co roku organizowanych jest tu kilkanaście wystaw czasowych, warsztaty i lekcje muzealne.
Napisz komentarz
Komentarze