Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
piątek, 5 grudnia 2025 08:51
Reklama BAIKA czyste powietrze

Spacerek. Towarzystwo „Oświata” i Miejski Uniwersytet Powszechny

Z inicjatywy starosty Zdzisława Maćkowskiego powstało w Radomiu, w 1929 roku, Towarzystwo „Oświata”. Jego pierwszym prezesem została Wiktor Pietrusiewicz (1892-1976) – legionista, urzędnik, w latach 1930-1934 komisaryczny prezydent Radomia, dyrektor radomskiej Ubezpieczalni Społecznej. Siedzibę znaleziono w kamienicy Kierzkowskich przy ul. Lubelskiej 36 (obecnie ul. Żeromskiego 36).

Niedługo po założeniu towarzystwo w budynku przy ul. Długiej 18 (obecnie ul. Traugutta 51) otworzyło czteroklasową, koedukacyjną, Prywatną Szkołę Powszechną. Otrzymała imię marszałka Józefa Piłsudskiego, a w 1933 roku została przekształcona w placówkę sześcioklasową. Dwa lata później szkoła przeniosła się do willi Kulczyckiego przy ul. Piłsudskiego 12, a w 1939 – przy ul. Curie-Skłodowskiej 15. Pierwszym i jedynym kierownikiem placówki była Stefania Ettinger.

W 1930 roku z kolei Towarzystwo „Oświata” utworzyło Oddziały Żeńskie przy Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Tytusa Chałubińskiego. Rok później uczennice otrzymały od towarzystwa nowy budynek, wzniesiony przy ul. Narutowicza 11, u zbiegu z ul. Gimnazjalną (obecnie ul Chałubińskiego).

Poza tym towarzystwo organizowało rozmaite kursy dokształcające i półkolonie dla dzieci.

W listopadzie 1931 roku Tymczasowy Zarząd Miasta Radomia utworzył Miejski Uniwersytet Powszechny – instytucję, która organizowała wykłady z literatury, nauk społeczno-ekonomicznych, krajoznawstwa, historii czy nauk o Polsce współczesnej dla wszystkich zainteresowanych. Wkrótce po otwarciu uniwersytet przejęła Oświata. MUP nie doczekał się własnej siedziby – wykłady organizowano w sali konferencyjnej Radomskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych, świetlicy Fabryki Broni i Resursie Rzemieślniczej, a nawet w fabryce amunicji w Skarżysku-Kamiennej. Prowadzili je głównie radomianie, znawcy danego tematu, m.in. Jan Ciach, Stanisław Bełżecki, Michał Małuja czy Władysław Paluszyński. Słuchacze powszechnego uniwersytetu mieli zagwarantowany dostęp do zbiorów Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Towarzystwo „Oświata”, podobnie jak Miejski Uniwersytet Powszechny, zakończyło swoją działalność wraz z wybuchem II wojny światowej.

Na podstawie informacji zawartych w „Encyklopedii Radomia. Nowe wydanie” Jerzego Sekulskiego, Radom 2012



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

Komentarze

Reklama