Jakie są najczęstsze wady wzroku i jak można je korygować?

Wady wzroku – z czego wynikają?

Perfekcyjna ostrość wzroku to wynik odpowiedniego funkcjonowania i budowy poszczególnych elementów tworzących układ optyczny oka. Składają się na niego: rogówka, komora przednia oka, źrenica, soczewka oraz ciało szkliste. Jak widać, jest to dość złożony system, a jego rolą jest takie załamywanie promieni świetlnych wpadających do oka, aby ogniskowały się one dokładnie w jednym punkcie na siatkówce. Tylko wówczas jesteśmy w stanie widzieć otaczające nas obiekty w sposób wyraźny bez względu na odległość, w jakiej się znajdują. Wady wzroku, nazywane też wadami refrakcji, są najczęściej wynikiem nieprawidłowej budowy gałki ocznej, a konkretnie zbyt dużej lub zbyt małej długości osiowej, a ta ma w dużej mierze podłoże genetyczne. Wady wzroku mogą również mieć związek z ukształtowaniem rogówki oraz nieprawidłową higieną wzroku. Na przykład długotrwała praca przy komputerze powoduje nadmierne napięcie akomodacji i sprzyja rozwojowi krótkowzroczności.

Krótkowzroczność – najczęstsza wada wzroku w Polsce

Z optycznego punktu widzenia krótkowzroczność (miopia) jest wadą refrakcji, w której równoległa wiązka światła jest załamywana zbyt mocno i ulega ogniskowaniu przed siatkówką. W efekcie przy patrzeniu na obiekty położone daleko (np. na litery na szkolnej tablicy) obraz ulega rozmazaniu. Na ogół osoby z tą wadą mają zbyt długą gałkę oczną, przy czym do wystąpienia objawów wystarczy odchylenie od normy równe dziesiątym częściom milimetra. Szacuje się, że do 2050 r. krótkowzroczność będzie dotykać ponad połowy Polaków. Choć ta wada dotyczy osób w każdym wieku, szczególnym okresem jest dzieciństwo i wczesna dorosłość, kiedy krótkowzroczność ma tendencję do pojawiania i pogłębiania się. Zazwyczaj im wcześniej się rozwija, tym wyższe osiąga wartości.

Jakie są objawy krótkowzroczności? Najczęściej osoby z tą wadą skarżą się na niewyraźne widzenie przy patrzeniu w dal, mrużenie oczu przy patrzeniu w dal, bóle głowy, a także zmęczenie oczu. Prawidłowa korekcja i kontrola krótkowzroczności może nie tylko przynieść ulgę w tych dokuczliwych dolegliwościach, ale również spowolnić pogłębianie się wady i ustrzec przed rozwojem niebezpiecznych chorób oczu, na przykład odwarstwienia siatkówki. Standardowa korekcja miopii polega na stosowaniu okularów z soczewkami rozpraszającymi (tzw. minusów) lub soczewek kontaktowych. Dobór szkieł warto powierzyć ekspertowi, który dobierze odpowiednią wartość korekcji i zaproponuje optymalne rozwiązania, na stronie mamwzrokok.pl znajdziesz specjalistę w Twojej okolicy i zapoznasz się z materiałami edukacyjnymi na temat krótkowzroczności u dzieci. Inne metody spowalniania progresji wady to zakraplanie oczu atropiną czy wspomagająca terapia widzenia.

Dalekowzroczność – na czym polega?

Osoby dalekowzroczne widzą dobrze przedmioty położone daleko, natomiast mają problem z postrzeganiem obiektów blisko położonych. Stwarza to problemy podczas czytania czy pracy przy komputerze. W przeciwieństwie do krótkowzroczności, w tej wadzie promienie świetlne ulegają niewystarczającemu skupieniu i ogniskują się za siatkówką. Anatomicznym podłożem dalekowzroczności, inaczej nazywanej też nadwzrocznością, jest zbyt mała długość osiowa gałki ocznej. Przy dużej wadzie mogą wystąpić również trudności z widzeniem z bliska czy nieprawidłowe ustawienie oczu. Dalekowzroczność koryguje się soczewkami skupiającymi (popularnie nazywanymi „plusami”). Co ciekawe, u małych dzieci nadwzroczność jest zjawiskiem fizjologicznym, ponieważ gałka oczna nie jest w pełni rozwinięta.

Prezbiopia – czy można wyleczyć prezbiopię?

Pogorszenie wzroku, do którego dochodzi z upływem lat, jest niestety zjawiskiem normalnym i nieuniknionym. Daje o sobie znać jeszcze przed 50. rokiem życia, a u osób z nadwzrocznością nawet wcześniej. Prezbiopia to wynik stopniowego twardnienia soczewki, która odgrywa kluczową rolę w procesie akomodacji oka, czyli dostosowywania układu optycznego do widzenia na różnych odległościach. Wada stopniowo postępuje aż do około 60.-65. roku życia, kiedy to soczewka całkowicie traci swoją elastyczność. Osoby z prezbiopią mają problem z ostrym widzeniem z bliska, dlatego stosuje się u nich korekcję z użyciem okularów do tzw. czytania lub progresywnych.

Astygmatyzm – co to za wada?

Astygmatyzm to wada objawiająca się nieostrym widzeniem przedmiotów zarówno blisko, jak i daleko położonych. Wynika to z faktu, że promienie świetlne ulegają ogniskowaniu w różnych punktach siatkówki, przez co mózg postrzega je z różną ostrością. Zazwyczaj przyczyną tej wady jest nierówna krzywizna rogówki. Astygmatyzm może występować jako izolowana wada wzroku bądź towarzyszyć krótko- lub dalekowzroczności. Korekcja tej wady polega na stosowaniu soczewek cylindrycznych.