Decyzja o wybudowaniu na terenie wsi Zagożdżon zakładów produkujących proch i materiały kruszące na potrzeby wojska polskiego, zapadła w 1922 roku. Inicjatorem przedsięwzięcia był ówczesny minister spraw wojskowych gen. Kazimierz Sosnkowski. Rok później rozpoczęto budowę Wytwórni Prochu i Materiałów Kruszących. W pierwszej kolejności powstały baraki mieszkalne, ujęcie wody, a także warsztat mechaniczny. Ponadto rozpoczęto budowę obiektów fabrycznych oraz bocznicy kolejowej, łączącej zakład ze stacją Zagożdżon.
Galeria zdjęć - cz. I




W 1939 roku Wytwórnia została przejęta przez wojska hitlerowskie. Reaktywowano produkcję prochu na potrzeby armii niemieckiej. Pięć lat później okupanci przeprowadzili ewakuację fabryki, wywożąc z niej do Niemiec większość maszyn i urządzeń.
W 1947 roku po rewindykacji zagrabionego wyposażenia, na terenie zakładu rozpoczęto produkcję materiałów potrzebnych dla wojska. Oprócz tego wytwarzano tam amunicję myśliwską, nitrocelulozę lakierową oraz ferronit.
Galeria zdjęć - cz. II




W 1991 roku Pronit zakończył produkcję winyli. Wtedy też nastąpiła restrukturyzacja przedsiębiorstwa. Powstała pierwsza spółka prawa handlowego "Fam-Simadex" Sp. z.o.o., wydzielona z majątku ZTS ""Pronit" S.A.
W 2000 roku Sąd Okręgowy w Radomiu ogłosił upadłość ZTS "Pronit" S.A. Około półtora tysiąca osób straciło zatrudnienie. Rok później powstała nowa spółka prawa handlowego pod nazwą Zakłady Produkcji Specjalnej ze 100 - procentowym udziałem Skarbu Państwa. Przez trzy lata spółka dzierżawiła tereny i maszyny od syndyka masy upadłościowej po "Pronicie". W 2004 roku za 22,5 mln zł spółka kupiła dużą część majątku po ZTS.
W 2010 roku zakład wydał w nakładzie 550 egzemplarzy reedycję płyty winylowej albumu "To właśnie my" zespołu Czerwone Gitary.
Artykuł został napisany na podstawie "Historii tłoczni płyt gramofonowych ZTS Pronit w Pionkach" autorstwa Marka Majewskiego.














