Wystawa Ursuli von Rydingsvard, mieszkającej i tworzącej w Nowym Jorku, prezentowana jest polskiej publiczności w trzech miejscach: Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Muzeum Narodowym w Krakowie i Łazienkach Królewskich w Warszawie.
Podtytuł orońskiej wystawy „Tylko sztuka / Nothing but Art” podkreśla pasję i całkowite oddanie sztuce. Jego inspiracją był, prezentowany na wystawie, tekst artystki „Dlaczego tworzę sztukę? / Why do I make Art?” – rodzaj litanii wyliczającej duchowe, życiowe i artystyczne powody jej działalności.
Pokaz w Orońsku - obejmujący 12 rzeźb wykonanych z drewna cedrowego, jedną ze zwierzęcych jelit i jedną z żywicy poliuretanowej, 11 rysunków i jedną instalację wykonaną z przedmiotów gotowych - jest reprezentatywnym przekrojem twórczości autorki. Rzeźby prezentowane są w Muzeum Rzeźby Współczesnej, Galerii Oranżeria i przestrzeni parkowej, gdzie można będzie oglądać prace „Pierwsza”, „Scratch” i „Elegantka”.
Najstarsza rzeźba „Bez tytułu” (dziewięć stożków) pochodzi z wczesnego okresu twórczości, kiedy faktura dzieł faluje, nadając im dynamicznego charakteru, ale jeszcze nie osiąga tak ekspresyjnego wyrazu jak w późniejszych realizacjach. Bardzo istotną w dorobku pracę „Dno oceanu” (1996), zawierającą elementy wykonane ze zwierzęcych jelit, artystka stworzyła w czasie eksperymentowania z różnymi materiałami. Instalacja „Nic” (2002-2021) jest każdorazowo inaczej skomponowana z rzeczy znalezionych i zebranych przez Ursulę von Rydingsvard.
Sztuka Ursuli von Rydingsvard tym bardziej zasługuje na naszą uwagę, że autorka pochodzi z polsko-ukraińskiej rodziny, która w czasie II wojny została wywieziona na roboty przymusowe do Niemiec, a następnie wybrała emigrację do Stanów Zjednoczonych. Ursula, z domu Karoliszyn, urodziła się w Deensen w Niemczech w 1942 roku. Rodzice pochodzili z Podhala. Przeżycia z dzieciństwa i kraj pochodzenia odcisnęły piętno emocjonalne na jej pracach. Wieże, drewniane misy, narzędzia, łopaty i ściany są echem rodzinnego dziedzictwa. Mimo że nigdy nie mieszkała w Polsce, nadaje swoim rzeźbom polskie tytuły i czuje się związana z ojczyzną.
Od 1950 roku mieszka w Stanach Zjednoczonych, początkowo wraz z rodziną w Plainville w Connecticut, a od 1973 w Nowym Jorku. Studiowała na kilku uniwersytetach, m.in. Columbia University w Nowym Jorku, gdzie zdobyła wykształcenie artystyczne w 1975 roku. Od tego czasu tworzy rzeźby, najczęściej w drzewie cedrowym, a także z brązu i żywic poliuretanowych. Są inspirowane naturą, sztuką pozaeuropejską – Afryki, Australii i Oceanii, a także tradycją sztuki ludowej i drewnianej rzeźby (zwłaszcza Podhala). Ponadto zajmuje się rysunkiem tworzonym na ręcznie wyrabianym własną techniką papierze abaka.
Napisz komentarz
Komentarze