Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
poniedziałek, 8 grudnia 2025 12:30
Reklama

Spacerkiem po mieście. Drukarnia Trzebińskich

Drukarnia w podwórku ul. Lubelskiej 28 (dzisiaj ul. Żeromskiego) była, zdawałoby się, od zawsze.
Spacerkiem po mieście. Drukarnia Trzebińskich

Źródło: Fot. Szymon Wykrota/cozadzien.pl

W 1823 roku przeniósł się tu z Rynku Maciej Dziedzicki. Jego drukarnia, w oficynie, miała pozwolenie na tłoczenie druków urzędowych najpierw na potrzeby władz departamentowych, a potem wojewódzkich. Spod jej pras wychodził m.in. „Dziennik Departamentowy Radomski” i „Dziennik Urzędowy Województwa Sandomierskiego”. W 1827 roku właściciel uruchomił przy drukarni księgarnię. Maciej Dziedzicki zmarł 17 stycznia 1832 roku, a interes przejął jego zięć Albert Wierciński.

W związku z powstaniem w 1845 roku guberni radomskiej w mieście wzrosło zapotrzebowanie na usługi drukarskie. Nie wiadomo dlaczego władze gubernialne pominęły Wiercińskiego i zaproponowały uruchomienie nowej drukarni bogatemu ziemianinowi z Kielc – Wincentemu Stokowskiemu. Wierciński jednak nie odpuszczał – po negocjacjach z władzami odsprzedał swój zakład Stokowskiemu. Stokowski przy ul. Lubelskiej 28 tłoczył nie tylko zamówienia rządowe, ale też utwory literackie, publikacje fachowe i różne drobne druki.

20 stycznia 1865 drukarnię, za 6,5 tys. rubli srebrnych, kupił Jakub Czempiński – właściciel budynku, w którym się mieściła. Przekazał ją w zarząd swojemu zięciowi, Janowi Kantemu Trzebińskiemu, który zresztą kierował nią od 1847 roku. Właścicielem drukarni Trzebiński został w 1869. Wyposażył ją w nowoczesny sprzęt i przekształcił w dużą firmę poligraficzną pod nazwą Zakłady Drukarsko-Litograficzne „Jan Kanty Trzebiński”. Tłoczył nadal „Dziennik Urzędowy Guberni Radomskiej”, ale także „Gazetę Radomską”. W latach 1865-1899 wydał ok. 110 wydawnictw zwartych, m.in. „Jedlnia, w niej kościół i akta obecnego” i „Benedyktyński klasztor w Sieciechowie” ks. Jana Gackiego. Prowadził też skład druków, listów, papierów listowych i kopert. Zakłady Trzebińskiego stały na bardzo wysokim poziomie – wysoką jakość druków uhonorowano złotym medalem na Wystawie Rolno-Przemysłowej w Radomiu. W 1899 roku firma zatrudniała ok. 45 osób.

Jan Kanty Trzebiński zmarł 11 września 1899 roku, a drukarnie przejęli jego synowie: Julian i Jan. W 1918 roku do piętrowej oficyny w podwórku, gdzie mieściła się drukarnia, dobudowali pawilon zaprojektowany przez profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, architekta Adolfa Szyszko-Bohusza. Budynek z czerwonej licowanej cegły z piaskowcem jako elementem dekoracyjnym, jest oszkarpowany i przykryty łamanym dachem. W jednym z narożników Szyszko-Bohusz umieścił przedsionek, z jednego boku zaś mamy coś w rodzaju absydy. Na ścianie widnieje napis: „Jan Kanty Trzebiński”, a przy wejściu znajdują się medaliony z popiersiem Jana Gutenberga – wynalazcy druku i Alojzego Senefeldera – twórcy litografii.

W 1937 roku upadający zakład wydzierżawili pracownicy i przekształcili w Spółdzielcze Zakłady Graficzne – spółdzielnię Pracy z o.o. Po zakończeniu II wojny światowej na ich bazie powstały Graficzne Zakłady Spółdzielcze, które w 1964 roku przejęła Robotnicza Spółdzielnia Pracy „Opakowanie”. Od kilkudziesięciu już lat budynek stoi pusty.



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

Komentarze

Bernard 10.01.2021 12:22
Rzeczywiscie perełka.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
du 10.01.2021 10:25
A może akcja Budżetu Obywatelskiego - Ratujmy Zabytki Radomia. Patrzę na tzw Kamienicę Deskurów i tę drukarnię to jeden wniosek- PATOLOGIA.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Radomir 10.01.2021 08:02
Nie ważne kto jest właścicielem,to taki zabytek tylko podlega do miasta Radom.. wyremontują napewno cierpliwości ludzie kochani..Taki budynek piękny nie musi być własnością miasta Radom a niebawem miasta województwa radomskiego..z poważaniem Radomir

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Anonim 09.01.2021 22:36
SERCE BOLI GDY SIĘ PATRZY NA TAKIE GINĄCE PERŁY:) CHCIAŁABYM WIEDZIEĆ CZY NASZ RADOMSKI RZĄD ZAMIERZA REWITALIZOWAĆ TEN OBIEKT Z TAKĄ HISTORYCZNĄ PRZESZŁOŚCIĄ:)POZDRAWIAM.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
RADOM to PIS ✈ 09.01.2021 17:21
Do 09:20.Aż się zdziwisz.Żółć się wylewa co?Podoba ci się radomskie lotnisko od PIS? Wkrótce będzie województwo.Też od ... PIS.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
RADOM to PIS ✈ 09.01.2021 17:16
Do 12:50.ZAKUTEGO ŁBA OD RYCERZA.TY już sam sobie odpowiadasz.No jesteś jedyny tęczowy POmyleniec na forach.I nie jesteś HTP.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
HTP 09.01.2021 12:50
PiS wszystko zniszczył w ramach programu dojnej zmiany zapowiedzianego przez broszkę „Polska w ruinie”.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
jac 09.01.2021 14:32
ale jesteś monotematyczny... może jakiej pomysły na poprawę paru rzeczy a nie skamlesz jak analfabeta....

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Anonim 09.01.2021 11:10
A kto jest właścicielem?

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Koko 09.01.2021 09:42
Piękny, chociaż bardzo zaniedbany budynek. Powinien dostać drugie życie. Napewno jest w rejestrze zabytków m. Radomia. Jeżeli nikt się nim nie zainteresuje to z czasem podzieli los innych zabytków czyli popadnie w ruinę.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Gb 09.01.2021 09:23
Chwalimy się, ale nikt nie dba. Jeszcze kilka lat i zamieni się w ruinę. Powinien powstać miejski plan remontu kamienic. W przeciwnym razie za kilka lat nie będzie co ratować.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
du 09.01.2021 09:20
Takie bulwary upadłego miasteczka....

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Radom!an!n 10.01.2021 12:06
Bulwary to raczej nad rzeką są...

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Reklama
ReklamaElmas wędliny
Reklama
ReklamaSalon Oświetleniowy Mirat
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama