Jako autor miejskich kronik, odnosisz się do teraźniejszości, w której żyją radomianie. W niektórych utworach popisujesz Radom jako dżunglę, miasto, które wiecznie śpi lub miasto będące stolicą zmęczenia… - Jest to wniosek wysnuty z zarówno z własnych obserwacji, jak i opinii moich znajomych. Hasło „stolica zmęczenia” znalazłem na forach internetowych, więc nie jestem jego autorem, ale w moim mniemaniu bardzo pasuje do wizerunku Radomia. Na deptaku – w porównaniu np. do Krakowa – o godz. 16.00 są już praktycznie pustki. Radom jest wymarłym miastem: albo ludzie wyjechali za granicę, żeby zasuwać na zmywaku, albo zamykają się na swoich osiedlach, wpadając w osiedlową codzienność. Jestem rodowitym radomianinem i wiem, że to miasto nie daje zbyt wielu perspektyw rozwoju. Jest w dodatku szaro-buro, nie ma gdzie wyjść i kulturalnie spędzić czas ze znajomymi. Za mało klubów, barów, ogólnie cała infrastruktura leży na łopatkach. Z resztą sama wiesz jak jest, bo mieszkasz w tym mieście…
W kronikach przywołujesz też przeszłość Radomia. Mam tu na myśli Czerwiec `76. Twierdzisz, że pokutujemy za tamtejsze protesty.
- Tak, oczywiście. To jest prawda historyczna. Komuniści po tamtych zajściach nas zmarginalizowali, wstrzymano wszelkie reformy i zatrzymano rozwój miasta. Ówczesne władze mszcząc się za strajki „zabiły” Radom, tworząc typowe robotnicze miasto-sypialnię. Do tej pory ponosimy tego konsekwencje. Przecież po buncie w 1976 roku na stadion Radomiaka siłą ściągnięto ludzi z zakładów pracy, żeby mogli usłyszeć wystąpienie Edwarda Gierka, nazywającego ówczesny bunt warcholstwem. A gdyby nie Ursus i Radom, to – jak mówi przysłowie – byśmy jedli chleb z marmoladą. Jestem lokalnym patriotą i stuprocentowym warchołem. To określenie jest dla mnie powodem do dumy, a nie do wstydu – co przez wiele lat próbowali wszystkim wmówić czerwoni. Pokutujemy teraz za tamten zryw i będziemy jeszcze długo odczuwali jego skutki – jesteśmy 30 lat za innymi miastami. W dużej mierze jest to również wina naszych lokalnych polityków.
Jest jakiś sposób na to, żeby zwalczać ten marazm?
- Ja osobiście walczyłem z radomską szarością, uciekając w muzykę. Rap dał mi wiele powodów do dumy, satysfakcję, a poprzez obecność w tej kulturze poznałem ciekawych ludzi. Patrząc szerzej, należałoby stworzyć coś na kształt stowarzyszenia młodych ambitnych i niezależnych ludzi, którzy zaczęliby robić coś dla miasta, a idąc dalej – dla siebie samych. Bierność działa tylko na naszą niekorzyść. Niestety w Radomiu nie ma jakiejkolwiek woli zrobienia czegoś pozytywnego. Rządzący miastem sami chyba popadli w marazm, a powinni raczej zacząć uczyć się swoich kolegów z innych miast w Polsce. Można przecież zrobić dużo, poświęcając niewiele.
Odnosisz się również do wizerunku Polski. Stwierdzasz, że to kraj, który uczy pokory…
- Miałem na myśli chociażby to, że chciałem samodzielnie wydać płytę, kosztowało mnie to parę ładnych tysięcy i okazało się, że bez promocji w komercyjnych mediach i znajomości w tzw. branży, sprzedaż płyty idzie mozolnie. Niestety rzeczywistość weryfikuje moje zamierzenia związane ze sprzedażą albumu. W tym kraju ciężko jest coś osiągnąć, bo wszędzie rzuca się ludziom kłody pod nogi. A tak w ogóle każdy chciałby mieć wszystko za darmo.
Mimo to, na płycie można też znaleźć teksty o pozytywnym przesłaniu. Używasz na przykład określenia: „Zasiać ziarno nadziei na pobojowiskach”. Co to oznacza?
- Ziarnem jest mój rap i moje słowa, dzięki którym pobudzam słuchaczy do myślenia. Wiem, że te teksty w pewien sposób zaprocentują. Sam wychowałem się na Moleście, Zipach i całej pierwszej fali polskiego rapu, która mnie inspirowała. Chciałbym w ten sposób wpływać na swoich odbiorców pobudzając ich do działania. Pobojowiska to oczywiście radomskie włości.
Stwierdzasz też, że zamknięte drzwi można otworzyć umysłem, do którego klucz nosimy w sobie…
- Każdego z nas stać na robienie czegoś konstruktywnego w życiu, każdy ma to w sobie. Poza tym każdy z nas posiada jakiś talent, tylko trzeba go w sobie odnaleźć. Dla mnie jest to rap, dzięki któremu mam poczucie samospełnienia, na moje koncerty chcą przychodzić ludzie. Ale żeby coś osiągnąć, trzeba rozwijać swój umysł, uczyć się, czytać. Skończenie studiów było dla mnie punktem honoru, a wielu młodych ludzi w ogóle nie przywiązuje wagi do swojej edukacji. Społeczeństwo musi być zdolne do trzeźwego rozumowania i kojarzenia faktów. Tylko tak można oprzeć się systemowi – głupimi ludźmi łatwiej się rządzi i manipuluje…
Od kiedy zacząłeś interesować się hip-hopem?
- Bardzo dawno temu, jeszcze w podstawówce, w moje ręce przypadkowo trafiła kaseta Slums Attack, a gdzieś tam w międzyczasie przewijały się nieznane wtedy dla mnie kawałki 2Pac`a, czy Dr Dre. Największy wpływ miała na mnie wspomniana już Molesta i album „Skandal”, będący dla mnie punktem zwrotnym. Tak poza tym to zawsze chciałem być Dj-em, ale nie wyszło. Zawsze czułem miętę do kultury hip hop i obrałem drogę tworzenia muzyki - w ten sposób na scenie działam już ponad 10 lat.
Na płycie wspominasz też DMX-a, czy 2Paca, o którym przed chwilą mówiłeś. Czy są oni dla Ciebie inspiracją?
- W przypadku DMX-a chodziło mi o kawałek „Lord give me a sign” – on jest jednym z moich ulubionych raperów, oprócz niego takim muzykiem jest również Nas. Lista raperów, którzy mnie inspirują jest długa, więc nie będę nawet ich wszystkich wymieniał.
Teraz amerykańcy hip-hopowcy nie opowiadają już o tych ciemniejszych i trudniejszych stronach życia tylko o pieniądzach, samochodach i markowych ciuchach…
- To, co się teraz dzieje na scenie hip-hop jest straszne - w momencie kiedy np. Three 6 Mafia zaczyna nagrywać z Davidem Guettą, włos jeży się na skórze. Większość amerykańskiej sceny stała się częścią jakiegoś dziwnego trendu techno. 15 lat temu zostaliby spacyfikowani bardzo szybko za brak szacunku do rapu i kultury hip hop. Została zaledwie garstka porządnych hip-hopowców, którzy dalej reprezentują zasady starej szkoły, ale z pozostałymi 90 procentami nie chciałbym nawet nagrywać, bo stawiam ich na równi z Lady Gagą. Kiedyś ci raperzy reprezentowali swoje środowisko, ich teksty miały jakiś przekaz, uczyły, bawiły. Teraz liczy się tylko kasa i lans. Warstwa muzyczna była bardziej bogata, obecnie pozostawia wiele do życzenia. Gdyby 2Pac jeszcze żył, nie miałby zbyt wielu opcji na featuringi.
Może kiedyś może ludzie już będą mieli dosyć takiej muzyki i powrócą do tego co ma jakąś wartość...
- Ta bańka kiedyś pęknie. Rynek muzyczny jest już tak nasycony popowo – elektronicznymi muzykopodobnymi hybrydami, że w końcu nastanie moment, w którym popyt na mało ambitną, tandetną muzykę zniknie. Niestety media lansują ten cały plastik, ponieważ się sprzedaje. Koło zatacza krąg.
Kliknij i odwiedź oficjalny kanał Woli na You Tube
Kliknij i dołącz do Fanów Woli na Facebooku
