Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
sobota, 6 grudnia 2025 13:37
Reklama

Polskie Towarzystwo Krajoznawcze

Jesienią 1906 roku w Warszawie została zarejestrowana organizacja, której głównym celem było „zbieranie wiadomości krajoznawczych i szerzenie ich wśród ogółu oraz gromadzenie zbiorów naukowych dotyczących ziem polskich, organizowanie wycieczek po kraju, tworzenie oddziałów prowincjonalnych, urządzanie wystaw krajoznawczych, roztaczanie opieki nad pamiątkami historycznymi oraz osobliwościami przyrody”.

Taki „oddział prowincjonalny” powstał już 23 marca 1908 roku w Radomiu. Pomysłodawcą założenia w naszym mieście Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego był Prosper Jarzyński (1859-1925) - pedagog, wychowawca, organizator szkolnictwa radomskiego i działacz społeczny. Projekt ten wsparli także Kazimierz Grabiński i Paweł Szczęsny Jastrzębowski. Pierwszym prezesem towarzystwa został właśnie Prosper Jarzyński.


Radomski oddział PTKraj. miał cztery sekcje: odczytową, wycieczkową, muzealną, a także popularyzacji wiedzy o kraju i regionie. Jego członkowie organizowali dla radomian wycieczki krajoznawcze, odczyty i wystawy sztuk plastycznych; do zadań PTKraj. należała również opieka nad zabytkami.


W 1910 roku kierownictwo radomskiego towarzystwa zorganizowało w mieszkaniu ks. Jana Wiśniewskiego (1876-1943) – kolekcjonera i regionalisty dużą ekspozycję jego zbiorów. Ks. Wiśniewski przy ul. Lubelskiej 13 (obecnie ul. Żeromskiego) zgromadził ponad tysiąc rozmaitych eksponatów, m.in. narzędzia krzemienne, monety ceramikę i dzieła sztuki. Część z nich kapłan, zanim wyjechał z Radomia, w 1913 roku przekazał oddziałowi PTKraj. z zastrzeżeniem, iż ma to być zalążek przyszłego muzeum.


Towarzystwo zawiesiło działalność w chwili wybuchu I wojny światowej, by wznowić ją w 1917 roku.
Zorganizowana przez radomski oddział PTKraj. w gmachu starostwa w 1923 roku wystawa pamiątek dała początek stałej placówce muzealnej w Radomiu. To dzięki staraniom działaczy organizacji doszło w 1938 roku do sprowadzenia do naszego miasta prochów płk. Dionizego Czachowskiego (1810-1863) – urodzonego w niedalekim Niedabylu naczelnika wojennego województwa sandomierskiego w powstaniu styczniowym.


Niemieckie władze okupacyjne zlikwidowały oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w lipcu 1940. Oczywiście przejmując jego majątek i całe zbiory.


Organizacja wznowiła działalność 28 września 1947. Jej siedzibą stało się Muzeum Miejskie, mieszczące się wówczas przy ul. Piłsudskiego 12. Czasu na pracę nie było jednak zbyt dużo – w 1950 roku komunistyczne władze zdecydowały o rozwiązaniu zarówno Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, jak i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i utworzenia jednej organizacji turystycznej w Polsce. Powstało Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.

Na podstawie informacji zawartych w „Encyklopedii Radomia. Nowe wydanie”, Radom 2012



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

Komentarze

Reklama