Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu Radio Rekord Radom 29 lat z Wami Radio Rekord Radom 29 lat z Wami
sobota, 6 grudnia 2025 10:00
Reklama

Ze szkolnej kroniki. PSP nr 25

Część szkół już nie funkcjonuje, część zmieniła nazwę, a część przeżywa okres prosperity. Każda placówka edukacyjna to inna historia, liczne wspomnienia i przyjaźnie, które przetrwały próbę czasu. W cyklu "Ze szkolnej kroniki..." prezentujemy dzieje radomskich szkół i związane z nimi ciekawostki.
Ze szkolnej kroniki. PSP nr 25

Źródło: Fot. cozadzien.pl/Piotr Nowakowski

Położona na południowy zachód od Radomia, między Wośnikami, Żakowicami, Potkanowem, Krychnowicami i Pruszakowem, Jeżowa Wola była przez długi czas prywatną wsią. Początkowo zwano ją Woźnicką lub Pawłową Wolą; utrwaliła się jednak nazwa „Jeżowa” - od kolejnego jej właściciela, Jeża. W ostatnim okresie należała do rodziny Pruszaków, a dzielnicą Radomia stała się 1 stycznia 1954 roku.
Najstarsze zapiski dotyczące podstawówki w Jeżowej Woli pochodzą z roku 1910. Jak czytamy na stronie internetowej PSP nr 25, założycielem placówki był prawnik Wiktor Brześciański, właściciel majątku w Jeżowej Woli. Brześciański był mocno zaangażowany w działalność na rzecz lokalnej społeczności - założył spółdzielnię produkującą pustaki i dachówki, a także ochotniczą straż pożarną, która przetrwała do lat 60. W 1910 roku wysłał do ówczesnych władz szkolnych pismo z prośbą o pozwolenie na otwarcie jednoklasowej szkoły początkowej. „W odpowiedzi otrzymał pismo z Ministerstwa Narodowego Warszawskiego Okręgu Szkolnego, w którym wyrażono zgodę pod warunkiem wypełnienia prawnych wymagań szkolnej władzy. Wiktor Brześciański zgromadził odpowiednie dokumenty, z których można dowiedzieć się, że szkoła znajdowała się w majątku Brześciańskich i zajmowała trzy pokoje” - czytamy na oficjalnej stronie PSP nr 25.


Pierwszą nauczycielką była Antonina Gutkowska (urodzona 12 listopada 1886 roku); dwa lata później zatrudniona została, prawdopodobnie jako stażystka, Maria Bodalska (urodzona 20 marca 1891 roku). Polski w szkole w czasie zaborów był zabroniony, ale Ksawera Brześciańska, żona Wiktora uczyła języka ojczystego potajemnie. „Książki były chowane przed władzami rosyjskimi, a strażnik wyznaczony przez władze otrzymywał łapówkę w wysokości 1 rubla” - czytamy w historii szkoły.
Kolejne informacje o podstawówce, które pracownikom placówki udało się odnaleźć, pochodzą z roku szkolnego 1932/33. Szkoła podlegała wtedy Krakowskiemu Okręgowi Szkolnemu i nosiła imię Ksawery i Wiktora Brześciańskich. Wychowawcami byli: Helena Starzakówna, Czesława Starkowa i Roman Starka.
„Z dokumentów szkolnych wynika, że kierownikiem szkoły od roku szkolnego 1936/37 był Władysław Jędras” - piszą autorzy historii PSP nr 25. - „Wł. Jędras był podporucznikiem rezerwy, w szkole uczył chłopców wojskowości. Tablica pamiątkowa poświęcona Władysławowi Jędrasowi została przeniesiona ze starego budynku do muzeum, a następnie do nowego budynku szkoły i umieszczona przy wejściu. (M. Krakowiak)”.
Podstawówka w Jeżowej Woli imię Ksawery i Wiktora Brześciańskich nosiła do roku 1951, może 1954. W drugiej połowie lat 50. nazwisko założycieli placówki w dokumentach już nie figuruje; szkoła otrzymała natomiast numer 25.
Obecna PSP nr 25 powstała z połączenia, w 1974 roku, dwóch podstawówek - nr 24 przy ul. Odlewniczej 3 i nr 25 przy ul. Starokrakowskiej 121. Przeniesiono ją do nowego budynku przy ul. Starokrakowskiej 124/128, gdzie funkcjonuje do dzisiaj.
W 1992 roku budynek podstawówki został rozbudowany. W powstałej wtedy części znajduje się biblioteka, szatnia i sala gimnastyki korekcyjnej.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.

Komentarze

Mieszkanka Jeżowej w 17.08.2021 14:47
Szkoła wymaga wsparcia władz miasta. Budynek wymaga renowacji. A dzieci chodzące do szkoły ulicą Starokrakowska nie czują się bezpiecznie, rozpędzone auta powodują wiele kolizji, wjeżdżają w płoty. Jest tam dwa niebezpieczne zakręty.

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Anonim 16.08.2021 10:49
Teraz za Czarnka zmiana wszystkie będą W ROZWINIECIU NOSIŁY NAZWY . Podstawowe Seminarium Pisowskie

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Anonim 16.08.2021 18:03
lepsze były gim-tuski?

Chcemy, żeby nasze publikacje były powodem do rozpoczynania dyskusji prowadzonej przez naszych Czytelników; dyskusji merytorycznej, rzeczowej i kulturalnej. Jako redakcja jesteśmy zdecydowanym przeciwnikiem hejtu w Internecie i wspieramy działania akcji "Stop hejt".
 
Dlatego prosimy o dostosowanie pisanych przez Państwa komentarzy do norm akceptowanych przez większość społeczeństwa. Chcemy, żeby dyskusja prowadzona w komentarzach nie atakowała nikogo i nie urażała uczuć osób wspominanych w tych wpisach.
Reklama
ReklamaElmas wędliny
Reklama
ReklamaSalon Oświetleniowy Mirat
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama