Osiedle XV-lecia stanie się zabytkiem?

Zdaniem członków SKRZR budynki znajdujące się na XV-leciu powinny zostać wpisane do rejestru zabytków, ponieważ tworzą najlepiej zaprojektowane osiedle z czasów PRL. Dlatego też członkowie komitetu - jako pierwsi w Polsce - postanowili zawalczyć o to, aby osiedle mieszkaniowe znalazło się w rejestrze zabytków.

- XV-lecie stanowi jedno z najlepiej zaprojektowanych osiedli mieszkaniowych w Polsce pod względem architektonicznym i urbanistycznym oraz w pełni odzwierciedla założenia tzw. Karty Ateńskiej, stanowiąc wzorzec i modelowy przykład modernistycznej architektury lat 60. - tłumaczy Aleksander Sawicki.

Wniosek komitetu musi zyskać m.in. akceptację Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Przedstawiciele NIDz wizytowali już radomskie osiedle. XV-lecie to - według pracowników instytutu - postmodernizm z lat 60. i 70., który nie jest jeszcze zamkniętym stylem w architekturze. Specjaliści muszą wykonać pełną analizę porównawczą z innymi tego typu obiektami w Polsce. Uzyskane materiały pozwolą na wydanie opinii będącej materiałem pomocniczym - ale nie wiążącym - dla konserwatora zabytków, który wyda ostateczną decyzję o ewentualnym wpisaniu osiedla do rejestru zabytków.


O których obiektach mowa? Na liście potencjalnych zabytków znalazła się szkoła, przedszkole oraz kilka obiektów mieszkalnych i handlowych:

Filia Miejskiej Biblioteki Publicznej ul. Kusocińskiego13

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 34 przy ul. Miłej 18

Pawilon usługowy przy ul. Sowińskiego ( róg ul. gen. J. Bema)

Trzy wolnostojące pawilony usługowe przy ul. Chrobrego ( między ul. Kusocińskiego a Potokiem Północnym)

Apteka w zespole pawilonów usługowych przy ul. Chrobrego

Przedszkole Publiczne przy ul. Jasińskiego

Pawilony usługowe z Urzędem Pocztowym nr 11 przy ul. Kusocińskiego (między ul Miłą a ul. Chrobrego)

Centrala telefoniczna przy ul. Chrobrego (róg ul. Sowińskiego)

Zespół budynków mieszkalnych 11-kondygnacyjnych wraz z pawilonami usługowymi przy ul. Kusocińskiego19,21,23

Budynki mieszkalne z zachowanym pierwotnym stanem architektury: budynek przy ul. Sportowej 1, budynek punktowy przy ul. Żwirki i Wigury 8 oraz przy ul.  Prądzyńskiego 5, budynek klatkowy przy ul. Kusocińskiego 20, budynek klatkowo-galeriowy przy ul. Sowińskiego 13 oraz budynek klatkowy przy ul. Miłej 25

Budynek poprzemysłowy dawnego Browaru z XIX wieku przy ul. Struga (róg ul. Żwirki i Wigury) - obiekt z uwagi na charakter, będzie badany oddzielnie.