Zbigniew Wieczorek, polonista z VI LO im. J. Kochanowskiego, od wielu lat działający na rzecz upamiętnienia radomskich Żydów, m.in. w przestrzeni miejskiej, przygotował apel do władz Radomia o upamiętnienie miejsc związanych ze społecznością żydowską, która miała znaczący wpływ na kształt miasta. Apel został odczytany podczas Śladu, a uczestnicy Spotkań mogli go podpisywać.
- Spotkania z Kulturą Żydowską robimy właśnie po to, żeby przypominać o fakcie, że przed II wojną światową społeczność żydowska stanowiła trzecią cześć naszego miasta. I znikła w niewyobrażalnie krótkim czasie - mówi Marcin Kępa, kierownik działu dziedzictwa kulturowego Resursy.
Kępa przypomina, że jako ośrodek kultury starają się ślady przeszłości odkrywać i przybliżać lokalnej społeczności, edukować w duchu tolerancji, poszanowania wielokulturowości i wieloreligijności. Jednak są działania, które wykraczają poza możliwości organizatorów Spotkań z Kulturą Żydowską. - Stąd przygotowany przez prof. Wieczorka apel do władz Radomia, żeby pewne budynki zostały opatrzone tablicami, informującymi o historii radomskich Żydów. Radom to miasto, w którym mieszkało 30 tys. Żydów; współtworzyli to miasto, a bardzo niewiele znaków ich bytności tu pozostało. A przecież jest wiele historycznych budynków związanych przez większość swojego istnienia ze społecznością żydowską – wyjaśnia Kępa.
Apel można jeszcze - do końca kwietnia – podpisać w Resursie Obywatelskiej.
Apel do władz Radomia
W sierpniu bieżącego roku miną 73 lata od likwidacji radomskiego getta, czyli wymordowania jednej trzeciej ówczesnych mieszkańców naszego miasta.
Wolna Polska upomina się o pamięć o swoich dawnych obywatelach. Dowodem Muzeum Historii Żydów w Warszawie, Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku czy wiele placówek i ośrodków kultury w całym kraju, które prowadzą intensywne badania lokalnej historii, zmierzające do upamiętnienia i uhonorowania naszych współbraci.
Nie potrafiliśmy się o tę pamięć odpowiednio zatroszczyć w Radomiu. Po tylu latach od unicestwienia mniejszości żydowskiej, prócz tablicy pamiątkowej na dawnym gmachu Gimnazjum Towarzystwa Przyjaciół Wiedzy przy dzisiejszej ul. Kilińskiego i pomnika w miejscu rozebranej synagogi przy ul. Podwalnej, w przestrzeni miejskiej nie uświadczymy żadnego innego znaku, świadczącego o ich obecności, bogatej historii i męczeńskiej śmierci.
My, niżej podpisani, uważamy, że pamięć o Żydach z Radomia jest częścią naszego dziedzictwa. Zwracamy się zatem do władz samorządowych Radomia z apelem o pilne podjęcie działań upamiętniających żydowską społeczność naszego miasta. Proponujemy umieszczenie wielojęzycznych tablic w miejscach związanych z historią radomskich Żydów. Wyznaczą one symboliczny szlak kultury żydowskiej w Radomiu.
Dotychczasowe obywatelskie próby przywracania pamięci przygotowały grunt pod działania miejskich instytucji. Najwyższy czas przywrócić radomianom świadomość ich wielokulturowego przed laty miasta.
Dnia 24 kwietnia 2015 r., podczas trwających 7 Spotkań z Kulturą Żydowską „Ślad”.
Podpisali członkowie Obywatelskiego Komitetu Uczczenia Pamięci Radomskich Żydów
