Nadleśnictwo Radom w ramach ogólnopolskiego projektu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych” zrealizowało – z funduszy unijnych, a konkretnie Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko - dwa zadania. To rozbudowa i modernizacja dwóch zbiorników retencyjnych; jednego na Szabasówka w leśnictwie Łaziska i drugiego na naturalnym cieku wodnym dopływającym do Gzówki w leśnictwie Jedlnia – wylicza Edyta Nowicka, kierownik zespołu ds. promocji i mediów Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu. - Celem programu była retencja wód powierzchniowo-gruntowych, przy jednoczesnym zachowaniu naturalnego krajobrazu. Ponadto stan istniejących urządzeń hydrotechnicznych zagrażał dalszemu funkcjonowaniu obiektów.
W leśnictwie Jedlnia, w gminie Pionki znajduje się zbiornika Trzy Stawy. Nie tylko odbudowano zaporę czołową na długości 85 m i wybudowano urządzenie piętrzące dla istniejącego zbiornika. Powstał również nowy zbiornik o powierzchni lustra wody 4,37 ha z zaporą o długości 219 m i budowlą przelewową między zbiornikami w postaci pochylni dla ryb.
- Ze względu na występowanie w dolnym, tym istniejącym wcześniej, zbiorniku zatoczka łamliwego – rzadkiego i chronionego „naturowego” gatunku słodkowodnego ślimaka z rodziny zatoczkowatych oraz cennych zbiorowisk roślin wodnych, nie prowadzono w nim prac budowlanych poza remontem zapory – tłumaczy Edyta Nowicka.
Zbiornik górny podzielony jest na dwie strefy - strefa o średniej głębokości 0,8 m zapewnia bytowanie ryb, a strefa o średniej głębokości 0,6 m zapewnia lepsze warunki rozwoju dla płazów i tarliska dla ryb.
Drugi ze zbiorników położony jest w leśnictwie Łaziska w gminie Orońsko. Także w tym przypadku wyremontowano zaporę czołową na długości 170 m i pogłębiono część czaszy akwenu. Zbiornik został też rozbudowany we wschodniej części - na powierzchni 1,5 ha.
- Przebudowa umożliwiła zgromadzenie i zatrzymanie większej ilości wody, zapobiegła również dalszemu zamulaniu zbiornika. Dodatkowo na środku zbiornika wybudowana została wyspa lęgowa dla ptactwa wodnego – mówi rzeczniczka RDLP. - Po wykonaniu prac remontowo-budowlanych powierzchnia lustra wody przy zakładanym piętrzeniu wynosi prawie 13 ha i składa się zarówno z wód otwartych, jak i trzcinowisk oraz okresowo zalewanych, nieużytkowanych olsów.
Jak twierdzi Edyta Nowicka, prace przyczyniły się do zgromadzenia większej ilości wód opadowych, spowolniły ich odpływ oraz podniosły poziom wód gruntowych na przyległych gruntach. Dzięki temu polepszyły się warunki bytowania zwierząt i roślin, które są ściśle związane ze środowiskiem wodnym, oraz rosnącego w sąsiedztwie drzewostanu. A drzewa w strefie bagiennej wokół zbiorników - ze względu na duże znaczenie wodochronne - zostały pozostawione bez większej ingerencji człowieka.
- Zbiorniki, szczególnie Trzy Stawy, są chętnie odwiedzane, zwłaszcza przez osoby interesujące się ornitologią i fotografią przyrodniczą. Choć ptaki są przyzwyczajone do obecności ludzi, leśnicy apelują o ostrożność i właściwe zachowanie. Teraz wysiadują jaja i prowadzą młode, a ich płoszenie może powodować straty w lęgach – ostrzega Edyta Nowicka. - W Trzech Stawach nie można łowić ryb, wszelkie śmieci najlepiej zabrać ze sobą, a psy należy trzymać na smyczy. Warto też uszanować przyrodę i zachować ciszę. Wtedy jest szansa na obserwację łabędzi; ale nie należy ich karmić. Mamy tu także kaczki krzyżówki, które uwielbiają szukać pokarmu na przepławce, łyski, rybitwy, trzciniaki, jaskółki i wiele innych gatunków. W pobliżu bytują też bobry.
Modernizacja zbiorników przyczyniła się do wzrostu różnorodności flory i fauny leśnej. Pozytywnie wpływa to na warunki siedliskowe płazów, ryb, mięczaków i innych zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym. Zbiorniki zwiększają też bazę żerową dla ptactwa i stanowią wodopój dla dzikich zwierząt.
