Jeszcze tydzień temu przydrożny krzyż z figurą Matki Bożej z 1957 roku wyglądał, jak zawsze i nic nie zapowiadało, że stanie się kością niezgody we wsi Guzów. Dziś widzimy jedynie stertę gruzu i złamany krzyż. Dziękczynną figurę w latach 60. ubiegłego wieku wybudowali mieszkańcy; miała ich chronić przed wojną, głodem i kataklizmami. - No źle zrobili, nie powinna być obalona. Proszę przejść po wsi, każdy tak powie – mówi Kazimierz Gierczak, przy którego posesji znajduje się figurka.
Część mieszkańców twierdzi, że obiekt został zburzony w niewłaściwy sposób. - Została zburzona nieprawidłowo. To jest normalna dewastacja, żeby założyć linkę do kaplicy i ciągnąć ją przez asfalt, aż pod betonowy płot. Ja tu codziennie chodzę, w imię ojca i syna robię, modlący jestem. A teraz do czego mam? - skarży się jeden z mieszkańców. - Zadecydowała sołtysowa i jak to mówią, rada jakaś różańcowa. Nie było żadnego zebrania, tylko się samemu decyduje… nawet ksiądz nie wiedział o tym.
Figurka znajduje się w gminnej ewidencji zabytków gminy Orońska, ale nie jest w państwowym rejestrze zabytków, dlatego wszelkie decyzje z nią związane podejmuje wójt gminy, a nie wojewódzki mazowiecki konserwator zabytków. Tymczasem wójt żadnej decyzji w tej sprawie nie wydawał. Dodatkowo dokumenty wskazują, że działka należy do Skarbu Państwa. - Sam jestem zaskoczony, nie wydawałem żadnej zgody. Zaczęły przychodzić do mnie delegacje ze wsi, tak się dowiedziałem. Figurka jest wpisana w ewidencję zabytków gminnych, jakieś znaczenie miała i powinna mieć większy szacunek – twierdzi Henryk Nosowski, wójt gminy Orońsko. - Pani sołtys tłumaczy się tym, że miała zgodę społeczeństwa. Rozumiem, że odbyło się na tę okoliczność zebranie wiejskie, na którym uzyskała na to zgodę większości społeczeństwa. Inaczej sobie nie wyobrażam, żeby podjąć tak drastyczną decyzję o rozbiórce, nie mając jakiejś podstawowej zgody własnego środowiska. Jesteśmy na etapie wyjaśniania tej sprawy.
Barbara Szałas, sołtys wsi Guzów Kolonia przekonuje, że figurka była już w bardzo złym stanie i choć co roku była odmalowywana, cegła, z której została zbudowana, zaczęła się rozsypywać. Chciała postawić nową figurkę, dla mieszkańców właśnie. - Robię to wszystko z serca dla dobra mieszkańców, bez żadnych korzyści, tak, jak mi tu przypisują. Nie miałam pisemnej zgody wójta, ale wcześniej były rozmowy na ten temat, bo chciałam, żeby gmina mnie w tym wsparła finansowo – wyjaśnia Barbara Szałas.
Sołtys nie ma dokumentu, który potwierdzałby zgodę rady wsi na rozbiórkę starej i postawienie nowej figurki. - Mam listę osób, które zaoferowały pomocą pieniężną, oni byli poinformowani. Rada też się zgodziła. Jestem w niej ja, mój syn i pani Agnieszka Misiak – wylicza Barbara Szałas.
Jak twierdzi sołtys, sama figurka Matki Bożej została zabezpieczona w kaplicy, a wiszący, żeliwny Pan Jezus ma zostać oddany do renowacji. Prace przy nowej figurce mają ruszyć w przyszłym tygodniu.
Gmina przygotowuje się do wydania drugiej książki pt. "Orońsko piórkiem malowane", które ma zachować w pamięci gminne zabytki. To rodzaj albumu, książki historycznej i przewodnika turystycznego. Rysunki do wydawnictwa wykonuje artysta malarz z Krakowa, Nino Aydinowicz. Rzeczona figurka miała zostać namalowana 11 października, malarz jednak nie zdążył jej uwiecznić, bo w chwili, gdy przybył na miejsce, obiekt był właśnie burzony.
