Testament notarialny może być sporządzony wyłącznie przed notariuszem. Jest on najbezpieczniejszą dla testatora formą, gdyż pozwala, przy pomocy notariusza, rozporządzić swoim majątkiem. Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest bowiem zobowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których dokonywana czynność może powodować skutki prawne.
Ponadto, testament taki jest o wiele trudniejszy do podważenia niż testament własnoręczny. Uważa się bowiem, że notariusz jako funkcjonariusz publiczny, ma stać na straży prawidłowości sporządzania takiego testamentu, w tym np. dopilnować, aby osoby trzecie nie wpływały na treść ostatniej woli testatora.
Kodeks cywilny poświęca omawianej formie testamentu wyłącznie jeden zwięzły przepis, tj. art. 950 k.c. Uregulowań dotyczących zasad sporządzania testamentów notarialnych należy zatem szukać w ustawie Prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 r.
Zgodnie z ustawą Prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 r. przy dokonywaniu czynności notarialnych, w tym spisania ostatniej woli testatora, notariusz ma obowiązek przede wszystkim stwierdzić tożsamość osób biorących udział w czynności, na podstawie prawnie ważnego dokumentu. Co istotne, notariuszowi nie wolno dokonywać czynności m.in. spisać woli testatora, gdy poweźmie wątpliwość, co do możliwości sporządzenia testamentu przez daną osobę.
Testament sporządzony w formie aktu notarialnego powinien być podpisany przez osobę składającą swoją ostatnią wolę. Jednakże należy zaznaczyć, iż spadkodawca, zanim złoży swój podpis na akcie notarialnym, powinien najpierw złożyć przed notariuszem oświadczenie swojej ostatniej woli.
WAŻNE: Forma testamentu notarialnego jest formą mającą zastosowanie także dla osób nie umiejących lub nie mogących pisać, które nie mogą sporządzić testamentu własnoręcznego, gdyż ten musi być w całości spisany przez spadkodawcę. Osoby nieumiejące lub niemogące pisać mogą zatem oświadczyć swoją ostatnią wolę wobec notariusza, który następnie sporządza z tej czynności akt notarialny. W takim przypadku zamiast własnoręcznego podpisu, spadkodawca składa tuszowy odcisk palca, obok którego inna osoba wpisuje imię i nazwisko spadkodawcy a następnie składa swój podpis.
Należy pamiętać także, że notariusz przechowuje oryginał testamentu i wydaje wypisy testamentu, które są równoznaczne z oryginałem testamentu. W przypadku testamentu sporządzonego w tej formie, ryzyko, że taki testament zaginie lub zostanie zniszczony jest więc bardzo znikome – w przeciwieństwie do testamentu własnoręcznego, przechowywanego przez testatora np. w domu.
Taksa notarialna
Maksymalna stawka wynagrodzenia za sporządzenie aktu notarialnego dokumentującego testament wynosi 50 zł. W przypadku testamentu zawierającego zapis, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku, maksymalne wynagrodzenie notariusza wynosi 150 zł. Z tytułu sporządzenia aktu notarialnego odwołującego z kolei testament, notariusz może pobrać maksymalnie 30 zł. Do powyższych kwot doliczyć należy podatek VAT w wysokości obowiązującej na dzień sporządzenia aktu notarialnego.
W następnym artykule przedstawimy kwestie dotyczące zdolności do dziedziczenia, czyli kto może być spadkobiercą, a kto nie oraz kto może być uznany za niegodnego dziedziczenia. Wskażemy także na możliwe przyczyny uznania testamentu za nieważny.
