Zbigniew Golba urodził się 10 stycznia 1939 roku w Łukowie na Lubelszczyźnie. Z wyróżnieniem ukończył szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące w Adamowie. Po maturze podjął studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Lublinie. Dyplom uzyskał w 1962 roku i od razu rozpoczął pracę na oddziale chirurgicznym szpitala miejskiego w Łukowie. W swoim rodzinnym mieście zorganizował, pierwszy na Łukowszczyźnie, punkt krwiodawstwa.
W 1966 roku Golba przeniósł się do Radomia. Tu został zatrudniony na II oddziale chirurgicznym szpitala wojewódzkiego i jako szef przyszpitalnego punktu krwiodawstwa. Rok później zorganizował poradnię chirurgiczną w przyzakładowej przychodni Radoskóru i wkrótce stanął na jej czele. Również w 1967 uzyskał pierwszy stopień specjalizacji z chirurgii ogólnej, a cztery lata później – drugi. W 1972 Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie przyznało mu – po zdaniu egzaminu – tytuł specjalisty II stopnia w zakresie krwiodawstwa. Kształcił się zresztą dr Golba przez cały czas – i to w obu dziedzinach: chirurgii i krwiodawstwa.
W tym czasie był już (od 1971 roku) zastępcą ordynatora II oddziału chirurgicznego szpitala wojewódzkiego. Jednocześnie prowadził badania naukowe, przygotowując się do obrony pracy doktorskiej. Pracę, zatytułowaną „Zachowanie się stężenia żelaza, transferyny i miedzi w surowicy krwi chorych z ostrym rozlanym zapaleniem otrzewnej leczonych operacyjnie” obronił w 1978 roku na Akademii Medycznej w Lublinie. W 1979 roku zorganizował pierwszą w Radomiu Wojewódzką Poradnię Proktologiczną (proktologia to dział medycyny wewnętrznej i chirurgii zajmujący się leczeniem chorób odbytu i odbytnicy); potrzebne wyposażenie często kupował z własnych pieniędzy. Także on na początku kierował WPP.
Dr Golba opublikował w sumie 20 prac naukowych z zakresu medycyny, głównie w „Przeglądzie Chirurgicznym”. Wygłaszał także wykłady. A dokształcał się również podczas naukowych wyjazdów zagranicznych - do Lwowa, Moskwy, Włoch. Mógł sam zdobywać wiedzę i doświadczenie w światowej sławy klinikach u boku lekarzy o międzynarodowej renomie, ale też i dzielić się swoją wiedzą podczas spotkań i wykładów. W Rzymie, Neapolu, Mediolanie zapoznawał się m.in. z najnowszymi światowymi metodami stosowanymi w chirurgii dróg żółciowych, chirurgii onkologicznej przewodu pokarmowego i diagnostyką chorób nowotworowych. W Mediolanie uczestniczył w nowatorskich w tamtych czasach operacjach usuwania czerniaków przy pomocy lasera. Po powrocie do Polski dr Golba rozpoczął specjalizację z zakresu onkologii, by jak najlepiej wykorzystać świeżo zdobytą wiedzę. Z instytutami medycznym z Włoch utrzymywał zresztą ścisły kontakt. Na przykład w 1983 roku uczestniczył w Rzymie w III Światowym Kongresie Doraźnej Pomocy i Masowych Katastrof, podczas którego zajmował się problematyką udzielania pomocy ofiarom z obrażeniami wielonarządowymi. Zaprzyjaźnił się z prof. Crucittim, który operował papieża Jana Pawła II i praktykował w jego klinice. Na początku lat 80. dr Golba wyjechał do Nigerii, by pokierować tamtejszym oddziałem chirurgicznym. To był jednak krótki pobyt - kłopoty ze zdrowiem spowodowały, że wrócił do Polski.
Zbigniew Golba działał (przez wiele lat zasiadał w zarządach) w Polskim Towarzystwie Hematologów i Transfuzjologów, w Towarzystwie Chirurgów Polskich, w Polskim Towarzystwie Lekarskim. Był także prezesem Zarządu Wojewódzkiego Polskiego Czerwonego Krzyża. W 1988 roku został powołany przez Instytut Hematologii w Warszawie na konsultanta wojewódzkiego do spraw krwiodawstwa dla województwa częstochowskiego. Był również członkiem Europeau School of Oncology (Europejska Szkoła Onkologii) w Mediolanie. Za swoja pracę i oddanie pacjentom otrzymał m.in. Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi.
W czerwcu 1988 dr Golba przygotowywał się do zjezdu onkologów w Szwajcarii. 6 czerwca, podczas pełnienia dyżuru w szpitalu, nagle zmarł. W jego pogrzebie na cmentarzu komunalnym na Firleju uczestniczyły tłumy radomian - lekarzy, znajomych i przede wszystkim pacjentów.
Pośmiertnie dr Golba otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
O tym, by imieniem dr. Zbigniewa Golby nazwać nową ulicę w Rajcu Szlacheckim Rada Miejska Radomia zdecydowała 7 lipca 2008 roku.
Na podstawie książki Izabelli Mosańskiej „Zasłużeni dla Radomia i okolic patroni radomskich ulic, czyli co wypada wiedzieć o swoim mieście...; Radom 2009
