Kiedy patrzę na to zdjęcie, widzę przede wszystkim kwintesencję kobiecości. Dwie piękne, silne i mądre kobiety. Misterne i modne fryzury, gustownie dobrane kreacje. Prawdziwa kwintesencja. Gustu i szyku również.
Ludomiła Holtzer (1914-2007), w granatowej garsonce, stoi obok ogromnego bukietu gerberów. Na zdjęciu ma już niemal 60 lat i od 1955 r. szefuje Miejskiej Bibliotece Publicznej w Radomiu. Wcześniej, po zawierusze wojennej, była kierowniczką założonej przez siebie Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Węgorzewie. Do rodzinnego miasta wróciła z bagażem doświadczeń, by energicznie pokierować radomską placówką. Obok stoi młodsza, na fotografii niewiele ponad 40-letnia, Danuta Tomczyk, wicedyrektor radomskiej biblioteki. Stanowisko dyrektora obejmie dopiero w 1990 r., wygrywając konkurs. Jednak na razie obie Panie kierują razem radomską książnicą, nie wiedząc jeszcze, że za cztery lata – w 1976 r. – biblioteczne stery przejmie Czesław Zwolski. Będzie drugim w historii radomskiej książnicy mężczyzną na stanowisku dyrektorskim. Pierwszym, wówczas jeszcze kierownikiem, był Kazimierz Socha – uznany antykwariusz i bibliofil. Mało kto jednak pamięta ten rozdział, Kazimierz Socha piastował bowiem kierowniczą funkcję niecały rok (1953–1954).
A więc dwie kobiety... Widać, że się przyjaźnią, że mają jeden cel. Biblioteka kwitnie. Obie rozwijają nie tylko placówkę, ale także eksplorują historię Radomia. Po śmierci Ludomiły Holtzer Danuta Tomczyk wspomni serdecznie udaną współpracę i łączącą je przyjaźń.
Kompozycję zdjęcia, mimo nieco zbyt ciasnego kadru, organizuje podział niemal równo na pół. Po prawej stronie te dwie piękne kobiety, po lewej ogromny bukiet kwiatów w wiklinowym koszu. Jego obecność jeszcze mocniej podkreśla kobiecy wymiar fotografii. Jest 15 czerwca 1972 roku, prawdopodobnie tuż po oficjalnej uroczystości 50-lecia biblioteki, zorganizowanej w murach ówczesnego Muzeum Regionalnego. Zachowały się z tej uroczystości trzy kolorowe fotografie. Na dwóch pozostałych widać przede wszystkim zaproszonych gości – przedstawicieli władz partyjnych, wojewódzkich i miejskich. Na trzecim bohaterkami są One. Sam bukiet z pewnością był dużym zaskoczeniem, bowiem nawet w notatce z jubileuszu, wklejonej do kroniki bibliotecznej, jest o nim mowa: Od prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Radomiu biblioteka otrzymała piękny kosz gerberów.
Portret z gerberami został wykonany zapewne już po obchodach. Wszystkie przemowy i gratulacje ucichły, obie kobiety mają być z czego dumne. Gerbery szybko uschną, ale duża odbitka zdjęcia spodoba się na tyle, że zostanie wklejona do bibliotecznej kroniki.
*
Przez kolejne 50 lat na stanowiskach dyrektorskich pojawi się jeszcze dwóch mężczyzn - Jerzy Sekulski będzie pełnić funkcję zastępcy dyrektora w latach 1990-2008, a w 2021 r. na stanowisko dyrektora placówki zostanie powołany Przemysław Czaja. Sukcesywnie także będzie się pojawiało coraz więcej mężczyzn wśród radomskich bibliotekarzy. Tytuł tego tekstu – modny i często używany slogan – przypomina jednak, że dużą część historii radomskiej biblioteki tworzyły kobiety!
