A ty, jakiego masz sąsiada?

Pierwsze obchody Europejskiego Dnia Sąsiada odbyły się w Paryżu w 2000 roku. Jako największe święto społeczności lokalnych w Europie zostało objęte patronatem Komisji Europejskiej, jest także wspierane przez Komitet Regionów.

Czasy się zmieniły. Obecnie bliskie relacje z sąsiadami znamy z amerykańskich seriali, w których normą jest witanie nowych sąsiadów ze świeżo upieczonym plackiem w ręku. Ale tak jest w Ameryce, kraju mlekiem i miodem płynącym. W Polsce sytuacja wygląda odmiennie. Jako mieszkańcy wielkopłytowych bloków niegdyś wiedzieliśmy, czym się zajmuje Goździkowa spod trójki, że pan Heniek spod dwunastki naprawi nam cieknący kran, a Krystyna mieszkająca pod nami zajmie się dziećmi pod naszą nieobecność. Jaki by sąsiad nie był, zawsze szklankę cukru czy mąki  pożyczył. Znaliśmy się z imienia i nazwiska, często wiedzieliśmy nawet o dalszych krewnych. Dziś zamykamy się przed światem, ograniczając się jedynie do własnych czterech ścian. Alienacja jest coraz częstszym zjawiskiem. Zamykamy się we własnym M, prowadząc monolog z samym sobą lub dialog z komputerem, względnie z domowym pupilem.

Nasza znajomość sąsiadów ogranicza się najczęściej do kilku pieter, najdalej całej klatki. Często nawet nie wiemy, kto jest naszym sąsiadem. Niby wiemy, że tam ktoś mieszka, ale kim jest i jak nie nazywa... Wiedza dotycząca sąsiadów, z którymi dzielmy opłatę za wywóz śmieci jest większa, gdy mieszkamy w jednym miejscu od zawsze. Często zapominamy, że nasze najbliższe otoczenie, które nas kształtuje to właśnie sąsiedzi. W dobie szerzącej się prywatności i anonimowości nie znamy nawet naszych nazwiska. Ale skąd je mamy znać, gdy domofony to jedynie cyfrowa tablica, której kody znają wtajemniczeni, a na klatce brak nazwisk mieszkańców - wszystko w celach zachowania bezpieczeństwa. Jesteśmy zamknięci w swoich mieszkaniach i nie wtrącamy się w życie innych, bo nie chwielibyśmy, żeby inni wtykali nos w nasze sprawy. Sytuacja zmienia się, gdy zostaniemy na przykład okradzeni. Wówczas mamy pretensje, że świadków zajścia brak. Mimo że sąsiad to coraz częściej człowiek widmo, toczymy z nimi niekiedy lokalne wojny. Powodów może być wiele. A to wiekowa sąsiadka zza ściany zagłusza nasz spokój radiową mszą, a to nad nami mieszka wesoła gromadka, której radosny tupot stópek nie daje nam spać, a to zapracowany sąsiad uskutecznia remont w niedzielę, a student po trudach tygodniowej edukacji daje upust swojej uczelnianej frustracji weekendowym koncertem na basowych głośnikach.

- Mieszka koło mnie taki...buc, łagodnie mówiąc. Kiedy się wprowadził mówiłam mu "dzień dobry", bo mógł jeszcze nie wiedzieć kto jest jego sąsiadem. Ale z czasem przestał mi się kłaniać. Przez kolejne dwa miesiące cierpliwie kiwałam głową w nadziei, że sąsiad się zreflektuje. Ale ani be, ani me. W końcu zirytowana jego brakiem kultury, zwróciłam mu uwagę. Zaczął odpowiadać, ale robił to w taki sposób, że się odechciewa. Że nie wspomnę o wierceniu w niedzielę - mówi Beata, mieszkanka radomskiego osiedla.
Inaczej sytuacja wygląda w klatce pani Basi. - U nas wszyscy trzymamy się razem. Odwiedzamy się, sprawdzamy jak ktoś się czuje. Składamy sobie życzenia na imieniny i częstujemy domowymi wypiekami - zachwala swoich sąsiadów.
Dużo łatwiej o pozytywne relacje na ogródkach działkowych, gdy w ciepłe dni łatwiej o dialog z osobą zza płotu. - Mam kilkoro znajomych z działki. Nie tylko można pożyczyć w razie potrzeby grabie czy grilla, poradzić w kwestiach uprawy, ale wymienić się tez plonami. Z sąsiadkami z bloku nie utrzymuję bliższych relacji bo to same plotkary. W kościele siedzą w pierwszych ławkach, ale gdy tylko z niego wyjdą obgadują wszystkich dookoła, w szczególności młodzież, która oczywiście jest niewychowana - twierdzi Alicja.

Europejski Dzień Sąsiada powstał by zachęcić do spotkań z sąsiadami, dzięki czemu możemy zyskać nie tylko darmowego dozorcę, ale również przyjazna duszę, która wyciągnie do nas w razie potrzeby pomocną dłoń. Święto staje się coraz bardziej popularne. Z tej okazji wiele wspólnot organizuje festyny, rodzinne pikniki oraz zabawy, które sprzyjają nawiązywaniu nowych kontaktów i budowaniu pozytywnych relacji.