"Gottland", reżyseria: Viera Cakanyova, Petr Hatle, Rozalie Kohoutova, Lukas Kokes, Radovan Sibrt, Klara Tasovska; scenariusz: Lukáš Kokeš, Klára Tasovská, Petr Hátle, Viera Čákanyová, Rozálie Kohoutová, Radovan Síbrt; obsada: Eva Lecchiová, Vlastimil Čaněk; produkcja: Czeczy/Polska [2014], czas trwania: 100 min; od lat: 15.
Przemysłowiec, który wprawił czeskie fabryki w ruch i gwiazda filmowa, która swą życiową rolę odegrała będąc kochanką Goebbelsa. Człowiek stawiający Stalina na piedestale i ten, który go z niego zrzucił. Pisarz, który nie kłamał tylko wtedy, kiedy tworzył fikcję. Chłopiec, który próbował podpalić kraj. Pięć epizodów, pięć wyjątkowych historii.
Gottland to pełnometrażowy dokument oraz seria dokumentalnych epizodów oparte na bestsellerowym zbiorze reportaży Mariusza Szczygła pod tym samym tytułem (zwycięzca Plebiscyt Czytelników Nagrody Literackiej Nike oraz zdobywca tytułu Europejskiej Książki Roku 2009). Zainspirowani książką dokumentaliści, studenci słynnej praskiej szkoły filmowej FAMU, z wnikliwością przyglądają się powojennej Czechosłowacji i Czechom i poszukują narodowych bohaterów– tak zapomnianych, jak i nigdy nieodkrytych oraz tych, których z kart historii brutalnie wymazano. Wychodząc od wydarzeń z okresu Pierwszej Republiki Czechosłowackiej i II wojny światowej, przez lata 50. i 60., a na okresie normalizacji kończąc, stawiają pytanie o współczesne konsekwencje przełomowych wydarzeń. Czy jednak zawsze trafnie rozpoznajemy, które zdarzenia były kluczowe, a ich echo wybrzmiewa do dziś? Kto w opowieści, którą wydaje nam się, że znamy, tak naprawdę jest bohaterem, a kto zdrajcą?
"Gottland" jest wynikiem czesko-polsko-słowackiej współpracy - film został wyprodukowany przez praskie Nutprodukce w koprodukcji z łódzką Centralą, Czeską Telewizją, BFilm, FAMU oraz Dolnośląskim Funduszem Filmowym. Obraz łączy w sobie tradycyjną formułę kina dokumentalnego, filmu fabularnego oraz animację. Zdjęcia do epizodu "Kochaneczek narodu" zostały w całości zrealizowane we Wrocławiu. Wzięły w nich udział czeskie gwiazdy ekranu: Jaroslava Pokorna (znana m.in. z "Płonącego Krzewu" Agnieszki Holland) oraz Jan Vondracek (zagrał w nominowanym do Europejskiej Nagrody Filmowej filmie "Alois Nebel"). Produkcja współfinansowana została ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Słowackiego Funduszu Audiowizualnego oraz Czeskiego Funduszu Filmowego.
To, co stanowi o podstawowej sile tego filmu, jest tym samym, co stanowi o sile książki Mariusza Szczygła: głęboki humanizm w opisywaniu niejednoznacznych ludzkich historii w kontekście czasów i okoliczności, w których żyli.
Gottland jest skierowany dla publiczności lubiącej poszukiwać. Znajdą w nim coś z pewnością fani książki Mariusza Szczygła, jak i wielbiciele reportażu jako takiego. Należy jednak powiedzieć, iż wartością tego filmu jest bardzo nieoczywiste podejście do książki, która jest jego bazą: historie tam opowiedziane stały się punktem wyjścia do zróżnicowanych, indywidualnych opowieści najmłodszego pokolenia czeskich reżyserów. To właśnie przepuszczenie książki Szczygła przez filtr spojrzenia młodych Czechów, odniesienie ich do teraźniejszości, generuje nową wartość dla opowieści z Gottland. Jednocześnie zróżnicowanie formalne i nietuzinkowe, czasem eksperymentalne pomysły narracyjne sprawiają, że Gottland w wersji filmowej jest równie ciekawy jak książka.
