„Rękopisy nie płoną” podpisał Mohammad Rasoulof jako
scenarzysta, reżyser i producent. Pozostała część ekipy nie ujawniła
swoich nazwisk z obawy przed konsekwencjami udziału w filmie. Nie tylko
personalia członków ekipy zostały z niego usunięte, ale też imiona i
nazwiska aktorów, którzy w nim wystąpili. Rasoulof traktuje swój film
jako dzieło autorskie i chce, aby odpowiedzialność za jego powstanie
(film został nakręcony nielegalnie, ma silną wymowę antyirańską,
krytykuje praktyki rządu, w śmiały sposób sprzeciwia się instytucji
cenzury i innych organów reżimowego państwa ograniczających swobody jego
obywateli) spoczywała wyłącznie na nim.
Bohaterami filmu są dwaj agenci służb bezpieczeństwa niższego szczebla –
Khosrow i Morteza. Pierwszy to przykładny mąż i ojciec, którego
skomplikowana sytuacja życiowa zmusiła do wykonywania wątpliwej moralnie
pracy. Khosrow mierzy się bowiem z dylematem, czy jego dziecko,
cierpiące na skomplikowaną przypadłość, nie zachorowało w wyniku kary,
jaką Allah zesłał na niego za zabijanie ludzi ku chwale ojczyzny.
Morteza z kolei to typowy aparatczyk, człowiek bez właściwości,
działający według zasady: jak obywatel państwu, tak państwo obywatelowi.
To przed tą dwójką stoi przeprowadzenie tajnej operacji, od której
zależy kompromitacja wysoko postawionych osób w państwie.
Agenci mają za zadanie odnaleźć dwie kopie tytułowego rękopisu. Jego
autorem jest Kasra, wiekowy pisarz, któremu odmówiono prawa przyznania
paszportu. Mężczyzna poświęcił czas na spisanie wspomnień z podróży na
Zjazd Literatów w Armenii, na który wyruszył rządowym autokarem w
towarzystwie dwudziestu innych pisarzy. Jadąc przez pasmo teherańskich
gór, kierowca niespodziewanie wyskoczył z pojazdu, zostawiając pasażerów
na pewną śmierć. W wyniku nieprzewidzianego zbiegu okoliczności,
autobus nie runął jednak w przepaść.
Kasra stawia przed decydentami ultimatum: albo otrzyma paszport, który
uprawni go do odwiedzenia córki we Francji, albo wyda wspomnienia,
zastrzegając, że jeśli coś mu się stanie, przyjaciele wydadzą jedną z
dwóch kopii rękopisu. Kasra nie wie jednak, z kim ma do czynienia.
Padając ofiarą długotrwałej inwigilacji staje się pionkiem w nieuczciwej
rozgrywce pomiędzy służbami bezpieczeństwa a nastawionymi opozycyjnie
działaczami.
Polityczny thriller Mohammada Rasoulofa zbiera świetne opinie w prasie
praktycznie w każdym kraju, w którym jest pokazywany. Kapitalny
scenariusz, niesamowita obsada aktorska i żelazna dyscyplina reżysera,
który kręcił w ekstremalnych warunkach, nielegalnie, bez pozwolenia
władz, narażając się tym samym na więzienie, stworzył jeden z
najlepszych i najbardziej porywających filmów o konfrontacji jednostki z
totalitarnym państwem. To świadectwo twórcy, który traumatyczne
doświadczenie potrafi przekuć w najwyższej próby dzieło sztuki. Ten film
mówi o Iranie więcej, niż powiedziały na jego temat media w ciągu
ostatnich kilku lat.
