Wydaje nam się, że kilkumiesięczny malec nie wymaga zbyt dużej uwagi; wystarczy obłożyć go zabawkami, grzechotkami i pilnować, kiedy zmienić pieluszkę. Tymczasem nic bardziej mylnego. Każdemu dziecku, już od pierwszych dni życia, należy się zainteresowanie i poświęcenie czasu na zabawę, która jest jednocześnie nauką. Jackie Silberg w swojej książce „Gry i zabawy z niemowlakiem” przedstawia szereg pomysłów na to, jak uczyć swoje dziecko poznawać świat.
Na każdym etapie życia dziecko zdobywa różne sprawności i możemy mu w tym pomóc. Wspólne spędzanie czasu będzie nie tylko miłym przeżyciem dla mamy i dziecka, ale także wzmocni waszą więź i pomoże maluszkowi szybciej się rozwijać.
Dziecko: 3-6 miesiąc życia
Ćwiczenia na koncentrację
Bierzemy w rękę jakiś przedmiot, pokazujemy dziecku, a następnie chowamy za siebie i pytamy: „Gdzie jest?” Po chwili pokazujemy tę rzecz, wołając: „Tu jest!”.
Wkładamy dziecku do rączki jakąś zabawkę i głośno mówimy jej nazwę.
Taka zabawa uczy koncentracji. Badania dowodzą, że dzieci, które w młodym wieku ćwiczą koncentrację, w wieku czterech lat osiągają lepsze wyniki w testach na inteligencję.
Poznawanie kontrastów
Weź dziecko na ręce i spacerując po całym mieszkaniu, pokazuj mu pary przeciwstawnych czynności:
„Zapalamy lampę — Gasimy lampę”
„Otwieramy drzwi — Zamykamy drzwi”
„Wieszamy ręcznik — Zdejmujemy ręcznik”
Rozróżnianie dźwięków
Napełniamy kilka plastikowych pojemniczków różnymi przedmiotami np. dzwoneczkami, ryżem, piachem, koralikami. Dajemy maluchowi w dłonie i mówiąc „potrząśnij”, pokazujemy mu, że przy poruszaniu pojemniczki wydają dźwięki i każdy z nich brzmi inaczej. Ta zabawa w przyszłości przyśpieszy rozwój językowy.
Dziecko: 6-9 miesiąc życia
Zdobywanie sprawności językowej
Usiądź naprzeciwko dziecka i pokazuj mu zabawki, głośno wypowiadając ich nazwy, np. pokazując lalkę mów: „lala”. W ten sposób dziecko uczy się rozpoznawania przedmiotów i kojarzenia ich z wypowiadanymi dźwiękami. Po jakimś czasie słysząc „lala”, dziecko będzie samo umiało pokazać ten przedmiot.
Koordynacja wzrokowo-ruchowa
Gdy dziecko jest na etapie nauki raczkowania, ułóż na podłodze przeszkody, które będzie musiało ominąć np. poduszki, zabawki, kocyk. Takie przeszkody nauczą dziecko koordynacji ruchowo-wzrokowej oraz radzenia sobie w nowych, nieznanych sytuacjach.
Poznawanie otoczenia
Dziecko poznaje otoczenie wszystkimi zmysłami. Jedną z zabaw, które dzieci uwielbiają, jest poznawanie przez dotyk. W tym celu należy przygotować różne przedmioty: szorstkie, miękkie, ciepłe zimne i podawać je kolejno dziecku do rączek, nazywając je. W ten sposób dziecko będzie rozróżniało co jest ciepłe, co zimne, co jest miękkie, co twarde.
Dziecko: 9-12 miesiąc życia
Nauka zabawy
Dając malcowi w rączkę puszkę albo słoiczek i guziki, spinacze czy inne drobne przedmioty, uczymy go wkładania do pojemniczka drobiazgów i wyjmowania. W ten sposób dziecko uczy się samodzielnej zabawy i operowania małymi przedmiotami.
Słuchanie poleceń
Do trzech zabawek przywiązujemy tasiemki i pokazujemy dziecku, jak ciągnąc za tasiemkę, można podnieść zabawkę. W ten sposób prosimy malca, aby podawał nam różne zabawki. Ta zabawa uczy wykonywania poleceń – będzie to bardzo przydatne na następnym etapie, gdy będziemy uczyć malucha sprzątania po sobie zabawek.
Poznajemy kolory
Kładziemy przed dzieckiem pięć klocków, każdy w innym kolorze, a następnie podnosząc klocek, mówimy, jaki to kolor. Rozpoznawanie kolorów jest bardzo ważne. Kolejnym etapem może być poznawanie kształtów albo części ciała.
źródło: Jackie Silberg: Gry i zabawy z niemowlakiem. Wydawnictwo Media Rodzina, 1996.
Anna Gawryluk