Rezerwaty: Miodne i Ługi Helenowskie
Zabierając rodzinę na świetną, jesienną wyprawę, nie trzeba się zbytnio oddalać od Zwolenia, by móc się zetknąć z unikalną, chronioną przyrodą. Rezerwat Miodne utworzony został w 1985 roku dla zachowania unikalnej ostoi buka. Ze względu na piękny, wielogatunkowy drzewostan z potężnymi bukami (niektóre okazy mają nawet i sto lat) i pomnikowym dębem jest dużą atrakcją turystyczną. To ostoja zwierzyny, m.in. saren i dzików. Można tu też spotkać myszołowa zwyczajnego, dzięcioła dużego i średniego oraz śpiewaka. Wystarczy, by cała rodzina wróciła z takiej wyprawy ze wspomnieniami na długie, jesienne wieczory.
Z kolei rezerwat Ługi Helenowskie utworzono, także w 1985 roku, po to, by ochronić malownicze bagna, z których wypływa Zwolenka. Największy z ługów (tak właśnie miejscowi nazywają owe bagna), zwany Wielkim Ługiem zajmuje ponad 25 ha i należy do największych bagien w Puszczy Kozienickiej. Cały zresztą obszar jest ciekawy i godny zobaczenia, bo tworzy unikalny typ krajobrazu, przypominający tundrę. Rosną tu tak rzadkie rośliny, jak rosiczka okrągłolistna, a świat zwierząt zdominowały dziki i lisy. A jak będziemy mieli szczęście, to wśród drzew dojrzymy łosia. Bardzo ciekawa i pomocna w poznaniu rezerwatu jest specjalnie oznakowana ścieżka dydaktyczna. W takim razie nie zwlekajmy i w drogę!
Śladami Jana Kochanowskiego
Pierwsze wzmianki o Czarnolesie pojawiają się w aktach w latach 60. XV wieku. Majątek był wtedy własnością rodziny Ślizów herbu Habdank. W 1480 roku Barbara ze Ślizów wniosła Czarnolas jako majątek posagowy Janowi Kochanowskiemu – dziadkowi poety. W następstwie podziału majątku w 1519 roku Czarnolas przeszedł w ręce synów Jana: Piotra (ojca poety) i Filipa. Piotr na krótko osiadł w czarnoleskim dworze, by parę lat później przenieść się do Sycyny. I to właśnie w Sycynie przyszły na świat wszystkie dzieci Piotra z obydwu małżeństw, w tym sam Jan Kochanowski. Obecnie w odrestaurowanym parku krajobrazowym zaznaczony został zarys fundamentów dworku, w którym urodził się wielki poeta renesansu.
Po śmierci Piotra w roku 1559, czarnoleska część ojcowizny – na skutek ugody rodzinnej - przeszła w ręce Jana Kochanowskiego, poety. Cały Czarnolas zajmował 140 włók; Janowi przypadła połowa. W Czarnolesie poeta przeżył kilkanaście lat; osiedlił się tu jeszcze przed założeniem rodziny, przypuszczalnie ok. 1569 lub 1570 roku.
Pierwsza ekspozycja poświęcona Kochanowskiemu została w Czarnolesie otwarta w 1961 roku.
Ściana straceń
W nocy z 16 na 17 maja 1944 roku, według wcześniej przygotowanej przez gestapo listy, aresztowano kilkudziesięciu członków ruchu oporu ze Zwolenia, Janowca i okolic. Trafili do Radomia, gdzie byli przesłuchiwani i torturowani. Sąd doraźnie skazał ich na karę śmierci, którą przyspieszyło porwanie i wykonanie wyroku śmierci na wysokich rangą urzędnikach niemieckich przez oddział partyzancki. 19 czerwca przed południem gestapowcy przywieźli do Zwolenia powiązanych w dziesiątki więźniów. Miasto otoczono kordonem policji, a zwolenian zmuszono do oglądania egzekucji. 41 skazańców zaprowadzono dziesiątkami pod ścianę i rozstrzelano w obecności rodzin, bliskich i znajomych.
Pomnik w miejscu kaźni żołnierzy AK i cywili (także tej, która miała miejsce 7 kwietnia 1944) postawiony został w 1958 roku. W 1991 ustawiono krzyż katyński, a w dodatkowo wzniesionych ścianach umieszczono tablice z nazwiskami pomordowanych w Katyniu, Starobielsku i Ostaszkowie oraz urny z ziemią z miejsc sowieckich kaźni. 19 września 2012 roku odsłonięto tablicę pamiątkową wraz z urną z ziemią upamiętniającą ofiary katastrofy pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 roku.