Samobójstwo jest zjawiskiem, którego zrozumienie wymaga dużej wiedzy z dziedziny psychologii, socjologii a nawet filozofii, religii i etyki. Rozmawiamy z Marzeną Radulską-Olifirowicz, psychologiem z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 3 w Radomiu. Dziś omówimy psychologiczne podejście do prób samobójczych, porozmawiamy także na temat depresji.
Jak ludzie reagują na porażkę?
W życiu każdego człowieka niezmiernie ważna jest możliwość przeżywania sukcesu. Ale nie zawsze sukces jest możliwy i realny. Jedni lepiej, drudzy gorzej radzą sobie z porażkami. Dojrzałe reagowanie na niepowodzenia jest możliwe jedynie u osób, które mają wysokie poczucie własnej wartości i posiadanych kompetencji, odpowiednią motywację w dążeniu do celu mimo przeszkód, dojrzałość emocjonalną i umiejętność pozwalania sobie na błędy. Nie wszyscy młodzi ludzie dysponują zasobami osobowościowymi umożliwiającymi dobre radzenie sobie z napięciami wynikającymi z poczucia porażki.
Jakie mogą być tego skutki?
Psychologicznymi skutkami niepowodzeń są: frustracja, bezradność i idące często za tym poczucie niskiej wartości. Silne i długo oddziałujące porażki prowadzą w skrajnych przypadkach do utraty poczucia sensu życia, braku jasnego i realnego kierunku działania.
Jak zachowuje się potencjalny samobójca?
Przyjmuje się, że osoby podejmujące próby samobójcze charakteryzują się przejściowymi lub trwałymi zaburzeniami osobowości, niedojrzałością emocjonalną, mniejszą odpornością na stres i skłonnością do reagowania autoagresją na frustrację.
Czy depresja jest ważnym czynnikiem ryzyka?
Depresja okresu dojrzewania to poważny problem, ponieważ wyraża się ona często zachowaniami autodestrukcyjnymi prowadzącymi do podejmowania prób samobójczych.
Polskie badania epidemiologiczne wskazują, że symptomy depresji można obserwować u 27-54% nastolatków w wieku 15-19 lat. U dorastających dziewcząt depresja pojawia się dwukrotnie częściej niż u chłopców.
Istnieją różne rodzaje depresji...
Wyróżnia się kilka rodzajów depresji: depresja endogenna, psychogenna, depresja w przebiegu zaburzeń nerwicowych i innych schorzeń.
Z kolei depresję młodzieńczą można podzielić na postać: apatyczno-abuliczną, buntowniczą, rezygnacyjną, labilną.
Młoda osoba dotknięta depresją może odczuwać pustkę i nudę, bezsens życia, chwiejność nastroju, lęki, albo z drugiej strony epatować gniewem, agresją (również autoagresją). Współwystępują tu również takie zachowania jak np. odurzanie się, ekscesy seksualne, niszczenie.
Łatwo jest rozpoznać depresję?
Należy podkreślić, że u dzieci i młodzieży depresja najczęściej ujawnia się w sposób zakamuflowany pod postacią tzw. masek. Można jej wówczas nie rozpoznać w odpowiednim momencie, co jest niebezpieczne gdyż jak wiemy depresja koreluje w wysokim stopniu z występowaniem prób samobójczych.
Co należy zrobić, aby młodzi ludzie nie popadali w takie stany?
Warto wspomnieć o czynnikach chroniących młodzież przed depresją. Do najważniejszych należą dobre relacje z rówieśnikami oraz dobre relacje z co najmniej jednym z rodziców.
Już niebawem porozmawiamy o czynnikach zwiększających ryzyko samobójstwa, a także o tym jaki wpływ na to może mieć kryzys.
http://www.ppp3radom.org.pl/
