To z pewnością bardzo dobra wiadomość dla miłośników radomskiej architektury postindustrialnej - dawna garbarnia „Praca” przy ul. Warszawskiej została wpisana do rejestru zabytków.
Stara garbarnia przy ul. Warszawskiej
Zakłady garbarskie na Obozisku zostały uruchomione w 1897 roku przez Józefa Samsonowskiego. Produkowano tu skóry chromowe i podeszwowe zarówno na rynek wewnętrzny, jak i na eksport, m.in. do Francji i na Bliski Wschód. Od 1919 roku funkcjonowały jako spółka Zakłady Garbarskie „Praca”. Garbarnia wielokrotnie zmieniała właściciela. Przed II wojną światową stanowiła własność inż. Mordechaja Cemacha. Zatrudniała wówczas 90 pracowników i była jedną z najbardziej nowoczesnych w kraju. Produkowała skóry na potrzeby przemysłu obuwniczego. W czasie wojny majątek zakładu skonfiskowały niemieckie władze okupacyjne. Po wojnie garbarnia weszła w skład Radoskóru jako Zakład nr 3, kontynuując produkcję. Potem przejęły ją Radomskie Zakłady Garbarskie, a po nich spółka Garbex. Po jej bankructwie nieruchomość wystawiono na sprzedaż. Obecnie właścicielem jest osoba prywatna.
Wpisem objęto trzy obiekty wchodzące w skład zespołu: główny budynek garbarni, budynek magazynowy i komin fabryczny – wylicza Agnieszka Żukowska, rzecznik mazowieckiego konserwatora zabytków. - Obiekty fabryczne zachowały się niemal bez zmian, tak samo ogólna koncepcja architektoniczna i kompozycyjna zespołu, forma zewnętrzna budynków wraz z detalem i pozostałościami oryginalnej ślusarki okiennej. Zastosowane rozwiązania architektoniczne, kompozycyjne i dekoracyjne odznaczają się historyzującymi formami i oszczędnością w komponowaniu, co jest charakterystyczne dla architektury przemysłowej. Garbarnia dokumentuje ważny etap rozwoju przemysłu radomskiego i pozostaje jednym z ostatnich reliktów przemysłowych w dzielnicy Obozisko.
Zespół budowlany dawnej garbarni to także ważny dokument historii miasta i rozwoju garbarstwa w Radomiu. Pierwsze zakłady garbarskie powstały w pierwszej połowie XIX wieku: Schniersteina (ok. 1818 roku) i Karscha (ok. 1830 roku). Pod koniec XIX wieku garbarstwo stało się wiodącą gałęzią przemysłu na terenie miasta. Produkowano dla Królestwa Polskiego i Cesarstwa Rosyjskiego oraz na rynki zagraniczne. Radomskie wyroby były wielokrotnie nagradzane na międzynarodowych wystawach. Radom stał się drugim po Warszawie ośrodkiem garbarskim w zaborze rosyjskim. Garbarnia Samsonowskiego była zakładem średniej wielkości; sytuowana była na 12. miejscu pod względem wielkości wśród 39 zakładów garbarskich w mieście (w 1939 roku). Niestety, do dziś ostały się nieliczne: garbarnia Karscha przy ul. Stare Miasto 4/5 i Borkowskiego przy ul. Garbarskiej 27.
