Niestety jak dotąd wielu pracodawców nie traktuje kwestii ergonomii pracy jako priorytetowej. Z badań Ergotest wynika, że w 2015 r. niewiele stanowisk komputerowych w polskich biurach spełniało wymogi ergonomii, a ponad połowa z nich nie była nawet zgodna z jej podstawowymi zaleceniami, a co gorsza – nie spełniała wymogów prawnych dotyczących BHP. Tymczasem praca przy niewygodnym miejscu przyczynia się do powstawania rozmaitych schorzeń, w tym przede wszystkim chronicznego bólu pleców i szyi, a także dolegliwości związanych z nieprawidłowym krążeniem w kończynach dolnych czy zespołu cieśni nadgarstka. Jednocześnie aż 93% przebadanych pracowników uważa, że wygodna pozycja przy biurku pomaga im polepszyć swoją produktywność.
Ergonomiczne stanowisko – kreatywny pracownik
Co najmniej 1/3 przebadanych przez Ergotest pracowników skarży się na dolegliwości, których przyczyną jest źle zaprojektowane stanowisko pracy. To najczęstszych problemów należą: bóle pleców, bóle głowy, ból karku, napięcie w ramionach. Tyleż samo osób przyznało w trakcie badania, że z powodu swoich dolegliwości musiało wziąć urlop (średnia jego długość wynosiła 15 dni). Jak widać, niestosowanie się do zasad ergonomii wpływa negatywnie i na zdrowie, i samopoczucie pracownika, i na samą firmę. Ergonomiczne stanowisko z kolei oddziałuje pozytywnie nie tylko na motywację do pracy, ale także twórcze myślenie pracownika, jego pomysłowość, zdolność koncentracji. Wynika to m.in. z faktu, że zatrudniona osoba nie marnuje energii na próby zminimalizowana odczuwanego dyskomfortu.
Podstawowe zasady ergonomicznego biurka
Ergonomia to po pierwsze właściwe ustawienie sprzętów biurowych. Centralnym punktem stanowiska pracy jest w tym wypadku biurko. Musi być ono ustawione tak, aby pracownik miał jak największy dostęp do światła naturalnego. Jest ono zdrowsze dla wzroku i pozytywnie wpływa na nastrój. Światło powinno padać na biurko z boku – nigdy z przodu ani z tyłu.
Biurko natomiast powinno być na tyle szerokie i głębokie, aby pracownik nie przyjmował przy nim wymuszonych, nienaturalnych pozycji. Zarówno blat, jak i krzesło, powinny znajdować się na takiej wysokości, aby podczas pracy kąt utworzony pomiędzy ramieniem a przedramieniem był kątem prostym. Biurko powinno być więc dobrane do wzrostu pracownika, a najlepiej, aby miało regulowaną wysokość blatu. Takie biurka proponuje m.in. firma AJ Produkty. Ergonomiczne biurka posiadają elektryczną regulację wysokości, a zakres tej regulacji jest na tyle obszerny, że pracownik może zmienić nawet pozycję z siedzącej na stojącą.
Ergonomiczne krzesła bądź fotel biurowy powinno również dawać możliwość regulacji wysokości siedziska, jak i umożliwiać odchylenie oparcia do tyłu. Kąt nachylenia tułowia w stosunku do reszty ciała podczas pracy musi wynosić więcej niż 90 stopni. Oparcie powinno być wyprofilowane – odpowiadać naturalnym krzywiznom kręgosłupa. Stopy należy opierać się na podłodze lub na lekko nachylonym podnóżki (maksymalny kąt nachylenia – 15 stopni). Jeśli chodzi o monitor komputera, powinien on znajdować się w odległości 60–75 cm od oczu. Ustawiony musi być na wysokości wyznaczanej przez linię wzroku – tak aby uniknąć nienaturalnego wygięcia szyi i napinania mięśni kręgosłupa szyjnego. Najlepiej patrzeć na monitor na wprost i lekko w dół.
Temperatura, zieleń
Pracownik może brać zwolnienie nie tylko ze względu na bóle pleców, ale i na… choroby górnych dróg oddechowych wywołane nieodpowiednią temperaturą i wilgotnością powietrza w miejscu pracy. Zgodnie z wymogami Kodeksu Pracy temperatura w biurze nie może spaść poniżej 18°C. Jeśli chodzi o klimatyzację, należy mieć na uwadze, że zbyt duża różnica między temperaturą wewnątrz budynku i na zewnątrz również łatwo prowadzi do przeziębień.
Zarówno na klimat w miejscu pracy (w tym optymalną wilgotność powietrza), jak i nastrój pracowników pozytywnie wpływa naturalna zieleń – czyli roślinność. Rośliny oczyszczają powietrze, pobudzają kreatywność, uspokajają.
Ergonomiczne stanowisko pracy to wygoda pracownika, dbałość o jego zdrowie, ale także zapewnienie firmie zadowolonego, kreatywnego personelu. Pamiętajmy też, że pracownik powinien robić co pewien czas przynajmniej 5-minutowe przerwy od komputera. Wówczas wzrok odpocznie, a kości i mięśnie rozprostują się. Jedna przerwa powinna być na tyle długa, aby umożliwić zjedzenie posiłku.