Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu w latach 2017-2018 jest beneficjentem programu MKiDN w ramach działania: Dziedzictwo kulturowe, priorytet: Ochrona zabytków archeologicznych, zadanie pt. ,,Cmentarzysko kultury łużyckiej w Radomiu Wośnikach, stan. 2 pow. radomski, woj. mazowieckie”. Wsparcie na realizację zadania Muzeum otrzymało także od Samorządu Województwa Mazowieckiego. Już 25 listopada najciekawsze wyniki badań na nekropoli przedstawi dr hab. Elżbieta Małgorzata Kłosińska z Instytutu Archeologii UMSC, autorka wydawnictwa „Radom-Wośniki, stanowisko 2. Cmentarzysko kultury łużyckiej w regionie radomskim”. Zainteresowani tematyką pradziejów naszego regionu będą mogli otrzymać to wydawnictwo podczas spotkania. Zaprezentowany zostanie także animowany film „Po śmierci ku słońcu” opowiadający o obyczajach pogrzebowych ludności zamieszkującej tereny nad Mleczną w epoce brązu i początkach epoki żelaza.
Wszyscy zainteresowani tą tematyka mogą wybrać się w niedzielę, 25 listopada, na godz. 12 do Muzeum im. Jacka Malczewskiego (Rynek 12).
Dr hab. Elżbieta Małgorzata Kłosińska tak opisuje symbolikę rytuałów związanych z obrządkiem pogrzebowym:
„Niewątpliwie najlepszym miejscem do rozpoznawania złożonej problematyki dawnych struktur wierzeniowych są cmentarzyska. Obiekty te pozwalają również na obserwację społeczności, która je wykorzystywała. Na stanowisku 2 w Radomiu-Wośnikach widać różne przejawy kultury symbolicznej. Kremacjato przejaw kultu solarnego, a relikty stosów pod popielnicami, czy krzemienie pomiędzy spalonymi kośćmi mogą mieć m.in. związek z kultem ognia ziemskiego. Otwory w popielnicach zapewniały komunikację ze zmarłymi i umożliwiały uwolnienie duszy. Kamienie stosowano aby zabezpieczyć się przed zmarłymi. Porcja mięsa, czy zawartość przystawek żywiły zmarłych w drodze do krainy przodków; zabezpieczano się także przed złymi mocami wylewając jakieś pokarmy do ziemi. Świadczą o tym przechylone przystawki naczynia odwrócone do góry dnem.” (Kłosińska 2018, s. 164)
Stanowisko 2 w Radomiu-Wośnikach zostało odkryte przypadkowo, a następnie
badane pod koniec lat 60. XX wieku przez Wojciecha Twardowskiego z Muzeum Regionalnego w Radomiu. Cmentarzysko założono w dolinie rzeki Mlecznej, prawdopodobnie w zakolu meandrującego cieku na piaszczystym wzgórzu. Funkcjonowało w późnym okresie epoki brązu po początki epoki żelaza, około 200 lat (900 – 700 p.n.e.). Odkryto tu prawie 300 grobów, w tym większość popielnicowych. Po pięćdziesięciu latach, opracowane przez naukowców różnych dziedzin, materiały z badań zostały opublikowane w ramach serii: Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne tom 7 , Pękowice 2018 (wydane przez Wydawnictwo i Pracownię Archeologiczną PROFIL-ARCHEO).
