Dokładnie 1 maja 2019 roku minie 15 lat od kiedy Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. W tej sprawie odbyła konferencja prasowa, w której udział wzięli marszałek Adam Struzik i wicemarszałek Rafał Rajkowski, którzy podsumowali te 15 lat i co się zmieniło – w szczególności – w subregionie radomskim dzięki przystąpieniu do UE. - Gdybyśmy dokonali bilansu i policzyli to, co uzyskaliśmy od roku 2004 i co wpłaciliśmy w postaci składki to wyraźnie jesteśmy na plusie – przyznaje marszałek Adam Struzik. - Ta pomoc finansowa w postaci funduszy europejskich ma też olbrzymie znaczenie, bo 60 proc. inwestycji publicznych jest dofinansowanych z funduszy europejskich. Ostatnio dostaliśmy decyzję Komisji Europejskiej o dofinansowaniu 12 nowych składów pociągów dla Kolei Mazowieckich. 50 proc. kosztów tego zakupu to dofinansowanie unijne.
W ciągu tych 15 lat uczestnictwa naszego kraju w UE subregion radomski przeszedł ogromne zmiany. Ich efektem są nowe i zmodernizowane drogi, wyremontowane i wyposażone placówki zdrowotne i kulturalne, a także nowoczesne obiekty sportowe i place zabaw. W sumie do Radomia i siedmiu powiatów trafiły już blisko 2 mld zł z UE. – Ponad 2 tys. projektów, blisko 2 mld zł dofinansowania unijnego – to najlepiej obrazuje aktywność samorządów i przedsiębiorców z subregionu radomskiego w pozyskiwaniu środków unijnych – stwierdza wicemarszałek Rafał Rajkowski. - Cieszę się, że dzięki temu wsparciu udało się zrobić tak wiele. Te liczby przekładają się bowiem przede wszystkim na rozwój naszego regionu, a nasi mieszkańcy zyskują nowe przestrzenie kulturalne czy lepszy dojazd do miejsca pracy. Zwiększa się komfort leczenia, podróżowania i wypoczynku.
1 stycznia 2018 roku województwo mazowieckie zostało podzielone statystycznie, w ramach którego wyodrębnione zostały dwa regiony: warszawski stołeczny i mazowiecki regionalny. Powstał także nowy subregion żyrardowski. Jak przyznaje marszałek, taki podział jest niezmiernie istotny, jeśli chodzi o nową perspektywę finansową. - W Brukseli cały czas trwają prace nad nowym budżetem. Chcemy, aby Komisja Europejska oparła go na istniejącym od stycznia 2018 roku podziale statystycznym – wyjaśnia marszałek. - Mamy nadzieję, że w tej nowej perspektywie na lata 2021 – 2027, wynegocjujemy - i tutaj jest zadanie dla nowo wybranych posłów z Polski - lepsze warunki. Bo, to co w tej chwili zaproponowała Unia Europejska nie jest korzystne, zarówno jeśli chodzi o politykę spójności, jak i wspólną politykę rolną. Dlatego podstawowym zadaniem naszych posłów będzie poprawienie wyjściowych propozycji KE. Jeśli tak się stanie to drugim zadaniem, z kolei dla posłów z Mazowsza będzie popieranie zarządu województwa w tym, aby w tej nowej perspektywie finansowej już klasyfikowano nasz region według tych nowych podziałów statystycznych, bo to umożliwi różne poziomy wsparcia finansowego w postaci funduszy dla tych dwóch obszarów. Zależy nam również na tym, aby obszar poza metropolitalny został objęty programem operacyjnym „Polska Wschodnia”. 19 marca sejmik województwa w tej sprawie przyjął uchwałę.
Ponad 500 mln zł dofinansowania
W ramach obecnej perspektywy finansowej RPO 2014-2020, wsparcie otrzymało już 408 projektów realizowanych na obszarze subregionu radomskiego. Kwota dofinansowania z UE wyniosła prawie 562 mln zł. Największe środki uzyskały do tej pory działania z zakresu gospodarki niskoemisyjnej (ok. 94,8 mln zł), działalności badawczo-rozwojowej (78,9 mln zł) oraz ważnych społecznie – działań edukacyjnych (68 mln zł), zwłaszcza doskonalenia zawodowego i podnoszenia kompetencji kluczowych wśród dzieci i młodzieży. Wśród najważniejszych projektów, które uzyskały wsparcie unijne można wymienić m.in.: rozwój infrastruktury w zakresie zrównoważonej mobilności miejskiej na terenie Radomia i powiatu radomskiego – 50 mln zł; Budowę i rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 747 od skrzyżowania z drogą krajową nr 79 wraz ze skrzyżowaniem w m. Lipsko do drogi wojewódzkiej nr 754 – 30 mln zł czy rewitalizacja nieruchomości przy ul. Rwańska 2/Rynek 15 oraz Rwańska 4/Rynek 14/Grodzka1 wraz z zagospodarowaniem placu Rynku - etap 1 – 19,5 mln zł;
Środki unijne trafiają nie tylko na inwestycje drogowe czy służbę zdrowia, ale również na projekty kulturalne. – Gdyby nie środki unijne i środki z budżetu województwa niewiele udałoby nam się zrobić. Nasze muzeum to dziś wizytówka regionu. Zrealizowaliśmy kilka projektów. Jednym z największych było utworzenie trasy turystycznej „Zdarzyło się kiedyś nad wodą”. Koszt projektu to 20 mln zł, z czego dofinansowanie unijne wyniosło 10 mln zł – przyznaje Ilona Jaroszek, dyrektor Muzeum Wsi Radomskiej. - Obecnie, również dzięki środkom unijnym, zakończyliśmy już remont kościoła pw. św. Doroty z Wolanowa.
Co zyskaliśmy?
W obecnej perspektywie finansowej PROW 2014-2020 do beneficjentów z subregionu radomskiego trafiło już ponad 50,8 mln zł (w poprzedniej było to ponad 247, 8 mln zł ), z czego ponad 16,5 mln zł do powiatu radomskiego, ponad 12,5 mln zł – przysuskiego, ponad 7,3 mln zł – zwoleńskiego, ponad 6,1 mln zł – kozienickiego, ponad 3,5 mln zł – szydłowieckiego, ponad 2,6 mln zł – lipskiego oraz ponad 2 mln zł do białobrzeskiego. Podpisanych zostało 217 umów.
Z kolei w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 2007- 2013 do subregionu radomskiego trafiło ponad 1 mld zł z UE, z czego ponad 320 mln zł pozyskali beneficjenci z Radomia. Zrealizowanych zostało w sumie 345 projektów. Największe dofinansowanie, bo ponad 101 mln zł przeznaczonych zostało na budowę obwodnicy południowej w Radomiu; 24 mln zł na rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 727; 25,5 mln zł - na budowę Pawilonu Ginekologiczno-Położniczego z wykorzystaniem istniejącej konstrukcji w Radomskim Szpitalu Specjalistycznym wraz z jego wyposażeniem; 22,8 mln zł trafiło na budowę Centrum Kulturalno-Artystycznego w Kozienicach; z kolei MCSW Elektrownia otrzymało wsparcie w wysokości 13,2 mln zł.
